Evlenecek olan gençlerin çeyiz sandıklarını süsleyen el yapımı yorganların yerini, artık fabrikalarda üretilen sentetik malzemeler aldı. Sonbahar-kış mevsimi ile birlikte akıllara gelen yorgan için zanaatkarlar artık çırak bulamıyor. Adana'da az sayıda bulunan son yorgan ustaları, Çukurova'dan toplanan pamuklarla doldurdukları, üzerine motifler işledikleri pamuk kumaşlarla doğal, el emeği, göz nuru ürünler ortaya çıkarıyor. Ustalar, gelinler için özel olarak çalışılan, renkli ve motifli çeyizlik yorganlar için ise 2,5 gün alın teri döküyor.
'EL YAPIMI YORGAN ISITIR, DEFORME OLMAZ'
Seyhan ilçesi Reşatbey Mahallesi'nde yorgan ustası olan Kemal Karaoğlan, el yapımı yorgan ile sentetik fabrikasyon ürünler arasındaki farkları anlattı. Karaoğlan, "Türkiye'nin en güzel pamuğu Çukurova'dan çıkar. El yapımı yorgan, doğal pamuktan yapıldığından ısıtır. Deforme olmaz. Çünkü ustalık işidir. Mesela bazı modellerde bir gün, bazı modellerde 2-2,5 gün iğne ile her tarafı motif işleniyor. Böylelikle pamuğun hareket etmesi, sağa sola gidip toplanması, bozulması söz konusu değil. Güzel bir görsel sanat ortaya çıkıyor. Sentetik pratiktir, hafiftir, yıkanabilir diye anlatılıyor ancak hem kullanımda deforme oluyor hem de pek ısıtmadığı halde doğal ve kalitesiz kumaştan olduğundan insanları terletiyor. Mesela çocuklara örtüldüğünde çocuk terden hasta oluyor. Bu, pamuk yorganda olmaz. Doğal, pamuklu ürünleri tercih etmek lazım" diye konuştu.
3 SANTİMETRE İĞNE İLE 2,5 GÜNDE ÜRETİLİYOR
Çeyizlik modellerde çeşitli motif ve renklerde ürünler çıkardıklarını vurgulayan Karaoğlan, şöyle konuştu:
"Çeyiz yorganlarda rütbeye benzeyen çavuşlu model, dörtlü baklava ve aşk yolu gibi motiflerimiz var. Renk olarak da murat olarak düşünülen kırmızı renk tercih ediliyor. Kişinin zevkine göre modeller yapıyoruz. Burada el emeği göz nuru dediğimiz olay gerçekleşiyor. Böyle çeyizlik yorganlar 3.5 santimetrelik iğnelerle 2-2,5 günde üretiliyor. Günlük yorganlara da nevresim içi yorgan diyoruz. O da beyaz yapılıyor. Nevresim içi yorganlar daha çok kullanılıyor. Tarlamızdan gelen doğal pamukla yapıyoruz. Astarımız da doğal pamuklu bez. Onun için elyaf yorganlara göre daha sağlıklı. Bu daha çok tutuluyor. Fiyatlar 100 ile 300 TL arasında kalitesine göre değişiyor."
Yorgancılığın son ustaları olduklarını dile getiren Karaoğlan, el emeği göz nuru işlerin zorlu olması ve genç kızların artık sentetik yorganları tercih etmesi nedeniyle çırak yetiştiremediklerini belirtti.
Gülşah ÖZGEN/ADANA, (DHA)