Ekmeklerini taştan çıkarıyorlar

Bitlis'te, Nemrut Dağı eteklerinde bulunan Ahlat taşı, özellikle ev dekorasyonu ile yalıtımında, cami minarelerinde, kümbetlerde, çeşmelerde ve mezar yapımında kullanılıyor. Ahlat taşı, bölge insanı için de geçim kaynağını oluşturuyor. Taş ocaklarına sabahın erken saatlerinde gelen işçilei, günlük ortalama 8- 10 ton arasında değişen kaya parçalarını çıkarıp işleme atölyelerine gönderiyor.

Ahlat ilçesinde yaşayan Cesim Akkuş (44), 20 yıldır taş ocaklarında çivi ve manivela yardımıyla taş işçiliği yaptığını, bu şekilde ekmeklerini taştan çıkardıklarını söyledi. Akkuş, "Ekmeğimizi taştan çıkarıyoruz. Sabahın erken saatlerinde geldiğimizde kayaları manivela yardımıyla kaldırıyoruz. Daha sonra da çıkardığımız kayaları paket haline getirerek, işlenecek konuma hazırlıyoruz. Burada çıkarıp paket haline getirdiğimiz taşları, diğer arkadaşlarımız alıp atölyede işlemek üzere götürüyor. Atölyelerimizde de hızar dediğimiz kesici makinelerimizle düzeltip kullanılabilir bir malzeme konumuna getiriyoruz" dedi.

Ahlat taşının özelliklerini de anlatan Akkuş, "Bu taşın özelliği kışları sıcak, yazları ise serin tutmasıdır. Taş ustalığı yeni bir gelenek değil. Geçmişte de örnekleri olduğu gibi başta Selçuklu mezarlığında olmak üzere çok eski bir gelenektir. Ahlat taşı ile inşa edilmiş 800 yıllık türbelerimiz var. Günlük olarak bir gün öncesinden hazırladığımız kayalara çiviler çakarak yerinden oynatıyoruz. Daha sonra manivela ile çıkarıp balyozlarla paket haline getiriyoruz. Günde bazen hiç çıkaramadığımız zamanlarda var. Ancak ortalama 80-100 adet taş çıkarıyoruz. Bu da ortalama 8-10 tona yakın bir malzeme oluyor. Ekibimiz 4 kişiden oluşuyor. Ancak diğer ocaklarda da çalışan arkadaşlarımız var" diye konuştu.

Özcan ÇİRİŞ-Ceren KURTYE/BİTLİS,(DHA)