Dünya nehirlerindeki ilaç kirliliği insan sağlığını tehdit ediyor

Dünyanın dört bir yanından bilim insanları, York Üniversitesi liderliğinde katıldıkları şimdiye kadarki en geniş çaplı bilimsel araştırmada, nehirler gibi yüzey sularında insan kaynaklı ilaç kirleticileri tespit ettiklerini açıkladı. Çalışma, tüm kıtalardaki 104 ülkede 258 nehir boyunca 1.052 örnekleme alanını izledi ve böylece 471.4 milyon insanın ilaç parmak izini tespit etti. Araştırmacılar çevreye yayılan aktif ilaç bileşenleri (API) ile ilgili çalışmada “Yüzey sularında bu kirleticilerin (ilaç) varlığının, küresel olarak incelenen yerlerin dörtte birinden fazlasında çevre ve insan sağlığı için bir tehdit oluşturduğunu gösteriyoruz” ifadelerini kullandı.

SAHRA ALTI AFRİKA, GÜNEY ASYA VE GÜNEY AMERİKA

104 ülkedeki 1.052 lokasyondan alınan numuneler 61 adet API için analiz edildi. En yüksek kümülatif API konsantrasyonları Sahra altı Afrika, Güney Asya ve Güney Amerika'da gözlendi. Elde edilen veriler sonucunda; en fazla kirlilik olan alanlar, düşük ve orta gelirli ülkelerde ve atık su ile atık yönetim altyapısının ve ‘ilaç üretiminin zayıf olduğu’ alanlarla ilişkili olduğu ifade edildi. Sadece İzlanda ve yerli halkın modern ilaçları kullanmadığı bir Venezüella köyünde API’lere rastlanmadı.  

EN FAZLA RASTLANAN İLAÇ ETKEN MADDELERİ

İzlenen alanların yarısından fazlasında en sık karşılaşılan API’ler arasında karbamazepin (epilepsi ve nöropatik ağrı tedavisi olan ilaç), metformin (tip 2 diyabet tedavisi için kullanılan birinci basamak bir ilaç) ve kafein olduğu vurgulandı. Her 5 bölgeden birinde tehlikeli düzeyde antibiyotik bulundu.

ANTİBİYOTİĞE DİRENÇLİ BAKTERİLER VE DİŞİLEŞMİŞ BALIKLAR

API'ler ilaç üretimleri, kullanımları ve vücuttan atılımlar sırasında doğal ortama yayıldığını belirten bilim insanları, API’lerin antibiyotiğe dirençli bakteriler, balıkların dişileşmesi ve yırtıcılığa karşı duyarlılığının artması gibi sonuçlarına dikkat çekti. Çalışmanın bugüne kadarki en büyük çalışma olduğu ve 470 milyon insanın nehir kirliliği üzerindeki etkisini temsil ettiği ifade edildi.

Beril SÖNMEZ, (DHA)