Dinozorlar döneminden geldi ama nesli tehdit altında

Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin hizmete sunduğu ve küratörlüğünü Biyolog Dr. Elif Özgür Özbek'in yaptığı Deniz Biyoloji Müzesi, Türkiye'nin ve Akdeniz'in su altı yaşamını Antalyalılar ve turistlere tanıtıyor. 19 tür köpekbalığı, yaklaşık 150 tür kemikli balık, süngerler, mercanlar, karides, ıstakoz, yengeçler, kabuklular, ahtapot, kalamar, sübyeler ve denizyıldızları olmak üzere yaklaşık 500 tür deniz canlısının sergilendiği müzenin batık korsan gemisi dizaynı, beğeniliyor. Kızıldeniz'den gelerek Akdeniz'de yaşamını sürdüren ve 'istilacı' olarak bilinen aslan balığı ve balon balığı türlerinden kısa süre önce birer örnek alınarak müze envanterine kaydedildi. Antalya'da 5 yılda yerli- yabancı 25 bin kişinin ziyaret ettiği müze, deniz canlılarının yakından görülebileceği merkez olarak dikkati çekiyor.

'İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ SADECE KUTUP AYILARININ SORUNU DEĞİL'

Dr. Elif Özgür Özbek, müzenin 5 yıllık geçmişe sahip olduğunu, egzotik türlere ev sahipliği yaptığını söyledi. Nesli tükenmekte olan ve koruma altındaki türlere ev sahipliği yaptıklarını da anlatan Özbek, egzotik ve yabancı türlerin yanı sıra Akdeniz'e yeni giren birkaç türü de müzeye kazandırıp sergilediklerini ifade etti. Koruma altındaki yeşil kaplumbağa, orfoz, lagos, mersin balıkları, köpekbalıkları gibi türleri müzede sergileyip tanıtırken bir taraftan da bu türlerin neslinin devam etmesi için çalışmalar yaptıklarını kaydeden Dr. Özbek, Avrupa Birliği (AB) destekli bir projeden de söz etti. Proje kapsamında Antalya'da yaşayanlara iklim değişikliğiyle ilgili bir anket yönelttiklerini ifade eden Özbek, vatandaşların iklim değişikliğinin, pandaların ve kutuplarda yaşayan penguenlerin sorunu olduğu yönünde cevaplar verdiğini anlattı. İklim değişikliğinin tüm dünyanın ortak sorunu olduğuna dikkati çeken Dr. Özbek, “750 kişiye ulaştık. İklim değişikliğini sorduk. Genelde verilen cevap, 'İklim değişikliği kutup ayılarının sorunu' ve 'Akdeniz'de iklim değişikliğiyle ilgili bir sorun yaşamıyoruz' şeklinde oldu. Ancak 2 yıldır bu algıyı değiştirmeye başladık. Aslan ve balon balıklarından artık balıkçılarımız rahatsız olmaya başladı. İklimle birlikte bizim de yaşantımız değişiyor. Bu sorun sadece kutup ayılarının değil" diye konuştu.

DİNOZORLAR DÖNEMİNDEN GELDİ AMA NESLİ TÜKENMEK ÜZERE

Tarih öncesi yaşayan canlılardan olan ve 60 milyon yıl önce nesli tükenen dinozorlar döneminden günümüze kadar gelebilen birkaç canlıdan biri olan mersin balığı da bu müzede sergileniyor. Özbek, 8 metre uzunluk ve 1,6 ton ağırlığa kadar varan türleri içeren tatlı su balığı mersin balıklarının çok 'ilkel' hayvanlar olarak kabul edildiğini aktardı. Dr. Elif Özgür Özbek, mersin balıklarının uzun zamandır doğal yaşam alanlarında görülmediğini, bilim insanlarının bu balıkların doğal yaşam alanlarındaki varlıklarının ise kritik seviyeye düştüğünü raporladığını söyledi. Nesli koruma altındaki türler denilince insanların aklına genelde pandaların geldiğini vurgulayan Dr. Özbek, pandaların artık günümüzde sadece hayvanat bahçelerinde görülebileceğini, doğal ortamında görmenin imkansız olduğunu söyledi. Denizlerdeki varlıkları kritik seviyeye inen canlıların durumuyla ilgili de konuşan Dr. Özbek, “Sularımızdaki bir Akdeniz fokunun, mersin balıklarının sayılarının da kritik düzeyde olduğunu biliyoruz. Mersin balıkları dinozorlar zamanından bu yana gelen canlılardan biri. Ne yazık ki artık doğada bulmak çok zor. Değerli havyarlarından dolayı yetiştiriciliği yapılıyor ama bizim için önemli olan doğadaki stoklarının hayatta kalabilmesi" diye konuştu.

Alparslan ÇINAR/ANTALYA, (DHA)