Süleyman Demirel'in doğduğu Atabey İlçesi İslamköy Beldesi'nde yapımına 1989 yılında başlanan Demokrasi ve Kalkınma Müzesi binası, içindeki belgelerle Türk siyasi tarihine ışık tutuyor. Adalet Partisi ve Doğru Yol Partisi'ne ait izler ile Demirel'in siyasi yaşamına dair belge ve bilgilerin yer aldığı müze binası, üzerindeki 8 kubbe ile dikkat çekiyor. Kubbelerden büyük olanı Demirel'in 'Cumhurbaşkanlığı' dönemini, diğer 7 kubbe ise 'Başbakanlık' dönemlerini simgeliyor. Müzede, Demirel'e yaptığı yurt içi ve yurt dışı ziyaretlerinde hediye edilen 7 bin hediyelik eşya, 6 bin teyp ve video kaydı, 120 bin fotoğraf, 32 bin gazete ve dergi arşivi, 500 giyecek, Demirel'in yazdığı kitapların da aralarında bulunduğu 46 bin kitap olmak üzere toplam 6 milyon belge yer alıyor.
Müzenin giriş kapısında Süleyman Demirel'in fötr şapkasıyla selamladığı dev bir Türkiye haritası dikkat çekiyor. Haritanın üzerinde "Türkiye'nin demokrasi ve kalkınma mücadelesine katılmış, gönül vermiş, destek vermiş herkese ve bize kendine hizmet imkanı vermiş yüce milletimize minnet ve şükran sunarız. Bu müze burada anlatılan olayla ilgisi olduğu düşüncesinde olan herkese aittir" ifadeleri yer alıyor. Kapının diğer tarafında ise yine büyük bir pano üzerinde Türkiye'de yapılan ve Demirel'in zaferleriyle sonuçlanan seçim sonuçları bulunuyor.
BAVULLARI DA SERGİLENİYOR
Müzede, bu arşiv belgelerinin yanında Demirel'in karikatürleri, heykelleri, eğitimi boyunca aldığı takdirnameler ile İstanbul Teknik Üniversitesi'nden aldığı diploma da sergileniyor. Müze bünyesinde yer alan Demirel'in doğup büyüdüğü ev de restore edilmiş haliyle tarihe mercek tutuyor. Demirel'in annesi Ümmühan ve babası Hacı Yahya Demirel'in yaşamına dair fotoğraf ve çeşitli bilgilerin yer aldığı evde, Süleyman Demirel'in beşiği de bulunuyor. Ayrıca Demirel'in öğrencilik hayatında ve iş yaşantısında kullandığı çantalar ile bavullar da sergileniyor.
Köy hayatını yansıtan evin daha önce ahır olarak kullanılan bölümü de restore edilerek, fotoğrafların sergilendiği bir alana dönüştürülmüş. Burada yer alan fotoğrafların alt kısımlarındaki bilgi notlarını ise Süleyman Demirel, kendi kalemiyle aktarıyor. Demirel, bu fotoğraflarla doğduğu, büyüdüğü ve yaşadığı ev hayatını, çobanlık yaptığı günler ile eğitim gördüğü yıllara ait bilgileri ziyaretçilere aktarıyor.
FOTOĞRAF ALTLARINDAN NOTLAR
Demirel'in kendi kalemiyle ilkokul fotoğrafının altına düştüğü notta, "5 sınıflı kerpiç bir binadan okuyarak geliyorum. Bu benden çok Türkiye Cumhuriyeti'nin övüneceği bir şey. Bu, bir köylü çocuğuna her şeyin açık olması demektir. Öyleyse, Cumhuriyet'in eşitlik ilkesinin değerini iyi bilelim. Aman bu ülkenin değerini iyi bilelim" ifadeleri bulunuyor.
Demirel 1965 seçimlerinde tek başına iktidara geldiği günü ise şöyle anlatıyor:
"10 Ekim 1965 gecesi çok yorgundum. Sesim kısılmıştı. Eşime 'Biz üzerimize düşeni yaptık' dedim. Sonuçları biraz takip ettim 11'de yattım. Sabah 7.30'da kalktığımda baş ucumdaki radyo 'AP seçimleri kazandı' diyordu. İşte o an omuzlarımın üzerine büyük bir yükün yüklendiğini hissettim. Yüzde 53 oy almıştı Adalet Partisi. 239 milletvekili çıkarmıştık."
Yola çıkış hikayesi adlı fotoğrafın altına ise şu ifadeler yazıyor:
"Şehirde ne varsa köyde de o olacak diyerek yola çıktık. Toplumun talepleri var. Su istiyor, yol istiyor, elektrik istiyor, fabrika istiyor, gübre istiyor, daha iyi yaşamak için tedbir ve çare istiyor. Bence Türkiye'nin geleceğine en güzel işaret budur."
Başbakan oldum adlı fotoğrafta ise şunlar yazıyor:
"27 Ekim 1965 günü listemiz onaylandı. Aynı gün Başbakanlık görevine başladım. Ben henüz 41 yaşına girmemiştim."
AÇILIŞ TARİHİ BELLİ DEĞİL
2010 ve 2011'de defalarca açılması planlanan müze, her seferinde Süleyman Demirel'in eksikler saptaması nedeniyle ertelendi. Yaklaşık 10 milyon liraya mal olan ve bazı bölümlerinde halen çalışmaların devam ettiği müzenin resmi açılış tarihi henüz belirlenmedi.
EN SON BAHÇELİ GEZDİ
İçerisinde 6 milyon belge bulunan ve 21 yılda tamamlanan müzeyi en son 10 Haziran'da MHP Lideri Devlet Bahçeli gezdi. Müzedeki tüm eserleri yaklaşık 2 saat boyunca titizlikle inceleyip bilgiler alan Bahçeli, müzeden ayrılırken "Burası Türk siyaset tarihi açısından çok önemli bir yer. Herkes görmeli. Tavsiye edilmeli. Sayın Demirel, Türk siyaset tarihinin en önemli kişisidir" demişti.
NEDEN DEMOKRASİ VE KALKINMA MÜZESİ
Müzenin yapımını üstlenen Süleyman Demirel'in kardeşi Şevket Demirel, müzenin ismiyle ilgili açıklama yaptı. Demirel, "Süleyman Demirel, demokrasinin sağladığı imkanlarla Türkiye'nin her taşına, ovasına, dağına, ırmağına, santraline ve limanına büyük yatırımlar yapmış, imza atmıştır. İşte bundan dolayı müzenin adı 'Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesi'dir. Kendisi, demokrasi içinde yoğruldu, demokrasiyle büyüdü, demokrasiden istifade ederek ülkede kalkınmayı gerçekleştirdi. Ağabeyim, 'Türkiye'de eğer kalkınmak istiyorsak demokrasi lazımdır ve demokrasiyle kalkınmak lazımdır' derdi" dedi.
Mehmet ERÇAKIR/ISPARTA, (DHA)