Eko-Dedektifler işbaşında... Bir dönem çapkın kocaların izini süren, şahıs araştırmaları yapan özel dedektifler artık iş dünyasında adlarından söz ettiriyor. CSI Özel Dedektiflik Bürosu sahibi Murat Uzanal bu yeni sektörü Akşam'a anlattı. Ekonomi dedektifleri, şirketlerin ortaklık, çek, geçmiş hesaplar, yöneticilerin kariyerleri gibi pek çok konuyu takip ediyor. Bu tarz bir araştırmanın bedeli 3 ila 25 bin TL arasında değişiyor.
ORTAĞIM NASIL, GÜVENİLİR Mİ?
Şirket ortaklıkları öncesi taraflardan da talep geldiğini belirten Uzanal, 'Geçmişe yönelik derin bir araştırma gerektiriyor. Firmanın geçmişteki kar-zarar tabloları, piyasadaki itibarları, mahkemeye yansımış dosyaları varsa bunları öncelikle ele alıyoruz' diyor. Şirketlerin ortaklık yapacakları şirketle ilgili en çok finansal sorunu olup olmadığını sorduğunu belirten Uzanal, 'Saha çalışmalarında şirketin bayi ağı doğrulanıyor. Şirkete ait farklı illerde bulunan yönetim binalarının ve ofislerinin fiziki anlamda tespit ediliyor' diye konuştu.
ŞİRKETİN RÖNTGENİ ÇEKİLİYOR
Uzanal, firmaların araştırma talebini ise 'riski azaltma' ihtiyacına bağlıyor: Kurumların beyan ettiği malvarlığını doğrulatıyoruz. Yöneticilerin olumlu ve olumsuz deneyimlerini masaya yatırıyoruz. Detaylı rapor hazırlanıyor. Bir çek araştırması bile firmanın zarar etmesinin önüne geçiyor. Finansman sektöründe oluşmuş bir istihbarat kadrosu var ama finans sektöründen de talep alıyoruz. Genellikle ithalat-ihracat şirketleri ya da yurtdışından ülkemizde ticari bağ kuracak olan şirketler araştırma talebinde bulunuyor.
ŞİRKET SIRLARIMIZ SATILMIŞ MIDIR?
İnvest Türk Dedektiflik Şirketi'nin kurucusu Reşat Topaloğlu ise talebin son dönemde ağırlıklı olarak Türklerle ortaklık yapmak isteyen yabancı şirketlerden geldiğini söylüyor: Taklit ürünlerle ilgili araştırma talepleri de var. Varlık yönetimi, factoring, leasing şirketleri araştırma istiyor. Distribütörlük verdikleri kişilerin araştırılması şirketler açısından önemli. Avrupalı şirketler Türkiye'de iş yapmadan önce iş ortaklığı yapacakları Türk şirketinin araştırılmasını istiyor. İflas etmiş mi? Kara listede mi? Mali kaynakları güvenilir mi? İç denetim önemli bir başka nokta. Rakip şirkete özel bilgilerin, şirketin sırlarının satılması gibi suiistimal araştırmaları da yine özel dedektifler tarafından yapılıyor.
SAHTE CV İLE KARİYER YAPMIŞ
MURAT Uzunal lginç bir örneği şöyle anlattı: Bir firma üst düzey kadroda görevlendireceği şahsın özgeçmiş araştırmasını istemişti. Başvuran kişi oldukça iyi kariyere sahip görünüyordu. Fakat bazı uyumsuzluklar gözlemledik. Araştırmayı daha kapsamlı olarak ele aldık. Veriler şaşırtıcı oldu. Daha önce de sahte özgeçmişle önemli görevlerde bulunmuş. Şaşırtıcı derecede özgüven sahibi olduğu için biz bile tereddütte kaldık. Verileri sununca durumu kabul etmek zorunda kaldı. Araştırma yapılmasaydı muhtemelen o şirkette önemli bir mevkide halen çalışıyor olacaktı.
CİROYU ARAŞTIRDIK
Bir diğer örnek ise şöyle: Bir müşterimiz satın almak üzere bir restoranla anlaşmıştı. Fakat restoranın müşteri hacmini hafta sonu-hafta içi olarak incelemek istedi. 15 günlük araştırma sonunda söylenen ve olasılık olarak düşünülen rakamlar dışında çok daha net veriler elde etti. Pazarlık aşamasında kulaktan dolma değil net rakamlarla daha iyi pazarlık etme şansı oldu. Şimdi ise ödülünü alıyor.
(TheLira)