Caretta carettalardan ilk yumurta

Aksu ilçesinde Kundu, Serik ilçesinde Kadriye ve Boğazkent, Manavgat ilçesinde ise Denizkent'i içine alan 30 kilometrelik Belek sahillerinde, caretta carettalar bu yıl ilk yuvayı 10 Mayıs'ta yaptı. Koronavirüs nedeniyle denize girmenin yasak olması, geçen yıllarda insan kaynaklı birçok sorunu da ortadan kaldırdı. Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) kırmızı listesinde bulunan caretta carettalar, nesli tükenme tehlikesi altındaki türler arasında yer alıyor.

Geçen yıl caretta carettaların yumurta bıraktığı sahilin 2 kilometreye yakın bölümünün iş makineleriyle tarla gibi sürülmesiyle de gündeme gelen sahilde koronavirüs nedeniyle geçen yıllara oranla insan baskısı kaynaklı sorunlar çok daha az yaşanıyor.

AKDENİZ'İN EN BÜYÜĞÜ

Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD) Başkanı Hacettepe Üniversitesi'nden Dr. Ali Fuat Canpolat ve gönüllü üyeler, 21 yıldır Akdeniz havzasındaki en büyük yuvalama alanı olan Belek sahillerinde caretta carettaların yuvalarının belirlenmesi, yumurtalardan çıkıp denize ulaşmasına kadarki süreçte mayıs- eylül ayları arasında gönüllü koruma hizmeti veriyor. Her yıl 50 kişilik ekibin çalışma yaptığı bölgeye, bu yıl koronavirüs nedeniyle gönüllüler henüz gelemedi.

'CARETTALARIN EBESİ' TEK BAŞINA

Derneğin gönüllü üyesi aynı zamanda 'carettaların ebesi' olarak da adlandırılan Fatih Polat, bölgede tek başına görev yapıyor. Toplamda 30 kilometrelik sahilde caretta caretta çalışması yaptıklarını anlatan Fatih Polat, “Koronavirüs nedeniyle bu yıl hocalarımız ve gönüllü arkadaşlarımız henüz gelemedi. Mayıs ayı başından itibaren tek başıma her gün sahili dolaşarak yuvaları tespit etmeye çalışıyorum. İlk yuvamız 10 Mayıs'ta oluştu. Yuvalama dönemi daha yeni başladı ve 15 Temmuz'a kadar yoğun bir şekilde devam edecek" dedi.

YUVA SAYISI 100'E YÜKSELDİ

Pandemi süreciyle ilgili yasakların önümüzdeki günlerde kalkmasıyla birlikte hocalar ve gönüllülerden oluşan ekibin de geleceğini kaydeden Polat, “30 kilometrelik sahili beş bölgeye ayırarak ekiplerle çalışmalarımızı yapıyoruz. Geldiklerinde bütün yuvalar tespit edilecek. Ali Fuat hocamızın verdiği bilgiler doğrultusunda arazi çalışmalarını yapıyor ve günlük tespit ettiğim yuvaları numaralandırıyorum. Şu anda yuva sayısı 100'e yükseldi" diye konuştu.

HER SABAH 04.00'TE KALKIYOR

Caretta carettaların yumurta bıraktığı yuvaların tespiti, yumurtalardan çıkan yavruların denize ulaşması, yumurtada kalan veya yuvadan denize ulaşamayanların da yardımla denize ulaştırılması görevlerinde 6 yıldır yer aldığını belirten Polat, yüksek lisans tezinin de caretta carettalar üzerine olduğunu belirtti. Polat, her gün saat 04.00'te kalkıp, öğle saatlerine kadar sahilde yuvaları işaretlediğini söyledi.  

'ARAÇLA SAHİLE GİRMEYİN' ÇAĞRISI

Sahile traktör veya araçla giriş yapılmasının yuvalara büyük zarar verdiğini belirten Fatih Polat, bu yıl yasaklar nedeniyle çok sorun yaşanmadığını, bazen köylülerin traktörle girebildiğini söyledi. Polat, “Yuvalama dönemi başladı ve olabildiğince insanları duyarlı olmaya çağırıyorum. Sahile araçlarla girilmesin, yüzmeye gelenlerin ateş yakmaması lazım. Şezlong, şemsiye tarzı şeyler koymamaları gerekiyor" dedi.

GEÇEN YIL 70 BİN YAVRU DENİZLE BULUŞTU

2019 yılında ilk yuvanın 15 Mayıs'ta oluştuğu sahilde, yavruların yumurtadan çıkıp denizle buluşma süreci de ekim ayının ilk haftası sona erdi. 15 Mayıs'tan 25 Ağustos'a kadar uzayan yuva sürecinde, caretta carettalar yumurta bırakarak 2 bin 120 yuva oluşturdu. Yuvalardan çıkan yaklaşık 70 bin yavru, denizle buluştu. Yavrulardan sadece binde 2'si erişkinliğe ulaşabiliyor.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)