BAİB tarafından, Türkiye'nin en büyük yaş meyve ve sebze ihraç ettiği ülkelerden Rusya'nın 2015 yılında uçak kriziyle yasakladığı ve 1 Kasım 2017'den itibaren de kota uyguladığı domatesle ilgili önemli bir uyarıda bulunuldu. 22 Kasım itibarıyla Rusya'ya domates ihracatında 200 bin tonluk kotanın 196 bin 300 tona ulaştığı, kotanın dolması halinde Rusya'ya yapılacak domates sevkiyatının, ülke gümrüklerinden çıkmaması ya da Rusya gümrüklerinden giriş yapmaması gibi sorunlar yaşanabileceği belirtildi. Firmaların mağduriyet yaşamaması için ihracatlarını güncel kota durumunu dikkate alarak yapmalarının önemli olduğu vurgulandı.
DÖRDÜNCÜ 50 BİN TON
BAİB Başkan Yardımcısı Ergin Civan, Rusya'nın uçak krizi sonrasında bir müddet durdurduğu ve 1 Kasım 2017'den itibaren de 50 bin ton kota uyguladığı domatesle ilgili bugüne kadar 196,3 bin ton ihracat yapıldığını söyledi. Civan, “Kotalar 50'şer bin ton olarak açılıyor. 50 bin ton doluyor biz müracaat ediyoruz ve bir daha açıyorlar. 2017'den bugüne kadar 196,3 bin tona ulaşıldı. Şimdi ise dördüncü 50 bin ton dolmak üzere. Geçen yıl Rusya'ya 97 bin ton ihracat yapmışız. Bu yıl o rakamı bulamayacağız, sebebi de hem Rusya kendi üretimini destekliyor, belli dönemlerde domates üretiminde ciddi artış var hem de Azerbaycan ve diğer Orta Asya ülkelerinde kurulan seralarda üretim arttı ve ciddi mal gidiyor. Bir de İran pazarından mal gidiyor. Bundan dolayı Rusya'ya ihracatımız tonaj olarak azalıyor" dedi.
GEÇEN YIL ÜRÜNLER ÇÜRÜDÜ
Rusya pazarında kota probleminin devam ettiğini ve Rusya'nın kotayı kaldırmadığını belirten Civan, “Ellerinde bir koz olarak tutuyorlar ve 50'şer binlik kota dolduğunda yenileniyor. En son açılan kota da dolmak üzere. Umarım yeniden açarlar ve kota nedeniyle domates ihracatı sekteye uğramaz. 200 bin ton olunca yeni karar çıkmadığı sürece ihracat yapılamaz. Geçen yıl böyle bir sorun yaşandı. Hemen açılmadı, bir müddet aksadı. Dışişleri ve Ekonomi bakanlıklarımızın yoğun girişimleri sonucunda sonradan açıldı. Ancak o süreçte sınırdan dönen, çürüyen ürünler oldu. Domatesin belli bir raf ömrü var. Kısa bir müddet de olsa sekteye uğradı. İhracatçının dikkatli olması lazım. İnşallah kalıcı bir çözüm bulunur. Arzu edilen durum kotasız ihracat yapabilmek. Kota sınıra geldiğinde herkes tedirgin oluyor" diye konuştu.
Mehmet ÇINAR/ANTALYA (DHA)