Antalya'da yavru Akdeniz foku, denizle buluşturuldu

Sualtı Araştırmaları Derneği- Akdeniz Foku Araştırma Grubu (SAD-AFAG) araştırmacıları tarafından Antalya'nın Konyaaltı ilçesine bağlı Çaltıcak Sahili’nde 4 Aralık 2024'te fırtınalı havada annesinden ayrı kalmış yavru fok, ölüm- kalım savaşı verirken bulundu. Yavru fok, yerinde yapılan gözlemler ve ayrıntılı değerlendirmenin ardından 8 Aralık 2024 tarihinde bulunduğu yerden alınarak rehabilitasyon için Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Hayvanat Bahçesi'ne götürüldü. Yavru foku rehabilite etmek amacıyla iki kurumun birlikte planladığı ortak çalışma süreci, titizlikle yürütüldü. Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) yetkililerinin koordinasyonu ile yavru fok Eskişehir Hayvanat Bahçesi'nde bakım sürecine alındı. Önce günde 6 defa beslenmeyle başlanan, ardından katı gıdaya geçen, sonrasında avlanma hareketleriyle salıma hazır hale gelen yavru fok, 101 günün sonunda rehabilitasyon sürecini tamamladı.

DENİZE DÖNMEKTE ZORLANDI

Yavru fok, bugün Antalya'nın Kemer ilçesine bağlı Çıralı mevkiine getirilerek Olympos Sahili’nden denize bırakıldı. Sahile bırakılan yavru fok, ilk olarak farklı noktalara giderek ölmek üzereyken kurtarıldığı denize dönmekte zorlandı. Yetkililerin de yardımıyla yaklaşık 30 dakikanın ardından yavru fok, Akdeniz'in mavi sularına girdi. Yavru fokun sırtına takılan uydu vericisi sayesinde takip edilebileceği belirtildi. Fokun denize salınmasına Doğa Koruma ve Milli Parklar 6'ncı Bölge Müdürlüğü Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri Şube Müdürü Ersan Berberoğlu, Av ve Yaban Hayatı Şube Müdürü Tamer Yılmaz, Beydağları Sahil Milli Park Müdürü Uğur Torunoğlu ile SAD-AFAG ve Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Hayvanat Bahçesi yetkilileri katıldı.

'HABİTAT KAYBI SEBEBİYLE CİDDİ TRAVMALAR YAŞIYORLAR'

Yavru foku Çaltıcak mevkiindeki kayalık alandan kurtaran SAD-AFAG'da görevli Çevre Bilim Uzmanı Dr. Nesimi Ozan Veryeri, "4 Aralık 2024 tarihinde, Çaltıcak mevkiinde, ölmek üzere bulunan yavru Akdeniz fokunun ilk yardım müdahalesi yapıldı ve suya bırakıldı. Ancak yapılan izleme çalışmasında habitatın uygun olmaması nedeniyle yavru fok anneyle iyi bağlantı kuramadığı, anne fokun yavru foka besleme ve bakım konusunda yetersiz kaldığı ve son dakikada yavru fok kayaların arasında parçalanmak üzereyken bir karar alarak bu canlının alınması gerektiği kararı alındı ve 8 Aralık'ta Eskişehir Hayvanat Bahçesi’ne yavru fok transfer edildi. Bu canlılar artık kıyılarımızda yaşayabilme ve üreme noktasında habitat kaybı sebebiyle ciddi travmalar yaşıyor. Bu canlının rehabilitasyona veya kurtarma operasyonuna konu olmasının sebebi yasa dışı yapılaşma, aşırı yapılaşma, plansız yapılaşma gibi süreçler ve habitat kaybıdır. Bugün şimdi o cennet denize tekrar döndü. Dönerken çok zorlandı. Çünkü ölmek üzere olduğu bir ortama tekrar birkaç dakika içirişinde dönmesi gerekiyordu. Bunu yapmakta zorlanması ve ona öğretildiği gibi bir mağara arayışı bizim için bundan sonraki sürecin sağlıklı gideceğinin ayrıca işaretidir" dedi.

'101 GÜNLÜK ZORLU SÜRECİ TAMAMLADIK'

Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Veteriner İşleri Daire Başkanı Nurben Fatma Koptekin, Türkiye'de koruma projeleri yürüten tek hayvanat bahçesi olduklarını söyledi. Koptekin, "Tüm koruma projeleri EAZA (Avrupa Hayvanat Bahçeleri ve Akvaryumlar Birliği) çalışmalarımız kapsamında 2020 yılında başladı ve koruma projelerimizin bütçelendirilmesi hayvanat bahçesi bütçesinden değil, tamamen ziyaretçi gelirlerinin, bilet gelirlerinin belediye meclis kararıyla yüzde 5'inin aktarıldığı koruma fonundan karşılanmaktadır. 8 Aralık 2024 tarihinde Eskişehir Hayvanat Bahçesi'ne DKMP yetkilileriyle teslim edilen Akdeniz fokumuzun 101 günlük rehabilitasyon süreci de bu fondan karşılandı. Eskişehir Hayvanat Bahçesi ekibi 10 yıllık bir rehabilitasyon süreci tecrübesine, 5 yıllık da alanda koruma faaliyetleri tecrübesine sahip bir ekiptir. Bu nedenle bu fokumuzu bugün başarıyla hep birlikte doğasına geri döndürdüğümüz için gerçekten çok mutluyuz. Akdeniz foku gibi ülkemizde koruma altında bulunan türlere zarar verilmesi hakkında çevre kanununda 557 bin 212 liralık bir idari para ceza bulunmakta ve aynı zamanda adli olarak da hapis cezası bulunmaktadır" diye konuştu.

Levent YENİGÜN/KEMER (Antalya), (DHA)