Antalya Büyükşehir Belediyesi Deprem Koordinatörü Sancar Sayın, Konyaaltı ve Lara bölgesinin deprem karşısında büyük zarar görebileceğini uyarırken, Büyükşehir’in AKP’li Meclis Üyesi Tabur, foseptiklerin büyük tehlike oluşturduğunu söyledi.
Büyükşehir Deprem Koordinatörü Sancar Sayın, deprem riskinin 4’den 2’ye düştüğünü hatırlatırken, 20 yıl ve üstü binaların Antalya’da olabilecek bir depreme dayanamayacağını, depremin oranının 4 kat şeklinde binalara yansıyacağını söyledi. Sayın, Konyaaltı ve Lara- Yamansaz bölgesinde alivyon dolgu üzerine yapılan binaların bir depremde kağıt gibi yıkılacağı uyarısında bulundu.
Büyükşehir Meclis Üyesi Ak Partili Yaşar Tabur, Antalya’daki yaşlı binaların kentsel dönüşümle mutlaka yenilenmesi gerektiğini belirterek, kentin her yanında bulunan foseptik çukurlarının büyük tehlike yarattığını söyledi. Tabur, Işıklar’da tüp patlamasıyla harap hale gelen binanın patlamadan çok yan tarafında bulunan foseptik çukuruna yakın kolonun kaymasıyla oturulamaz hale geldiğini anlattı.
DOSTLARLA BİR ARADA
Antalya Dostlar Meclisi’nin Cumartesi kahvaltısına Büyükşehir Deprem Koordinatörü İnşaat Yüksek Mühendisi ve Deprem Uzmanı Sancar Sayın ile Büyükşehir Meclisi İmar Komisyonu Üyesi Ak Partili Yaşar Tabur, kentin silüetini ortaya koydu. Her iki konuk da, Antalya’daki eski binaların ve foseptik çukurlarının büyük tehlike oluşturduğu uyarısında bulundu.
Büyükşehir Deprem Koordinatörü Sancar Sayın, Akdeniz Üniversitesi ve Ortadoğu Üniversitesi ile Antalya’nın deprem afet planını hazırlama çalışması başlattıklarını belirterek, hazırlanacak deprem planlarının 1/5000 ve 1/25000’lik planların altlığını oluşturacağını anlattı. Bu planların yenilenebilmesi için ulaşım master planının da dikkate alınacağını söyledi.
DEPREMLE KARŞI KARŞIYAYIZ
Antalya’nın deprem riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulunan İnşaat Yüksek Mühendisi ve Deprem Uzmanı Sancar Sayın, şunları söyledi:
Antalya’nın ulaşım planı yoktu, Büyükşehir yaptı. Yapılaşma için afetlere yönelik bir planı yoktu, iki üniversite ile ortaklaşa başlattık. Çünkü Antalya önemli şekilde deprem riskiyle karşı karşıya. 1997’ye kadar kentimiz 4. deprem kuşağındaydı. Yani çok tehlike arzetmiyordu. Genişleme ve yapılan binalar ve falezlerin konumu nedeniyle Antalya’nın deprem riski 4’den 2’ye düşmüştür. İkinci dereceden deprem riski taşıyoruz. Buna göre eğer bir deprem olur ise biz en az 4 kat daha kuvvetli hissedeceğiz depremi.
KAĞIT BİNALAR
Geçmişte deprem yükü binalarda yüzde 10 olarak hesaplanıyordu. Malzeme kalitesi düşüktü. Bu şekilde yapılan binaların beton ve içindeki donatılar, Antalya’nın deniz özelliğinden dolayı erimiş durumdadır. Projelere uymadan yapılmış bir çok bina bulunan bir kentiz. Bugüne kadar deprem olmaması büyük bir şans. Çünkü depreme göre hiçbir bina yapılmamış. Yapılan binaların çoğunluğunun altında dükkan var. Deprem bölgelerinde yapılan araştırmalarda altları dükkan olan binaların kağıt gibi yırtılıp çöktüğü belirlenmiştir.
TRAVERTENLER
Antalya kent merkezi traverten üzerine oturmuştur. Yani içi boşluklardan oluşan kayaların üzerine kurulmuştur. Eskirden traverten sağlam bilinirdi. Öyle olmadığı ortaya çıktı. Traverten zeminin sürpriz bir zemin olduğu belirlendi.
Sadece bu değil. Konyaaltı ve Lara’ya doğru gelişen kentin sahil bölgeleri de alivyon tabakadan oluşuyor. Özellikle Konyaaltı ve Lara- Yamansaz bölgesi alivyon toprak üzerine kurulmuştur. Bir deprem olduğunda alivyon bölge depremi 3-4 kat seviyesinde artırıyor.
YENİ PLANLAR
Büyükşehir Belediyesi olarak Akdeniz Üniversitesi ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi ile ortaklaşa jeolojik etüt çalışması başlatıyoruz. Bununla Antalya’nın her bölgesinin zemin dokusu belirlenecek.
Deprem planı ile Kentsel dönüşüm ve yenileme kararları alınacak, yeni imar planları yapılacak ve kat oranı belirlenecektir. Araştırmamızda 50 bin bina değerlendirmeye tutulacak. Hızlandırılmış teknik yöntemle 500 örnek konuttan başlanacak araştırma.
97 BİN BİNA
3 yıl önceki araştırmalara göre Antalya’da 97 bin konut bulunuyor. Bunun 56 bini Kepez, 27 bini Muratpaşa, 7-8 bini Konyaaltı bölgesindedir. O tarihten bu yana yüzde 20 artış olduğunu hesaplamak doğru olur. Kepez’de çoğu tek katlı, Muratpaşa’da çoğunluk 3-6 katlı. Traverten üzerine kurulu Muratpaşa bölgesindeki evlerin yıkılma yüzdesi daha fazladır. Çünkü böyle bölgelerde yüksek binalar daha sağlamdır. Bina deprem sallantısına uyum sağlar ise yıkılmaz. Az katlı binalar ise uyum sağlayamaz, ters yönde hareket eder ve yıkılır. Gölcük’te yıkılan binalar ortalama 4 katlı binalardı.
Konyaaltı ve Lara sahil bölgesinde ise alivyon zeminde yüksek katlar ristk taşır. Çünkü sallandığında zemin kayar ve yüksek bina daha çabuk yıkılır.
Buradan yola çıkarak, yeni yapılacak planlamalarda deniz kıyısında düşük ve geriye gittikçe yükselen binalar planlanmalıdır. Kepez bölgesindeki tek katlı binaların çoğu plansız ve ruhsatsız ve tehlikelidir. Çalışmaları tamamlayıp bu kenti yeniden planlamak gerekir.
YAŞAR TABUR’UN UYARISI
Konyaaltı ve Büyükşehir Belediyelerinin Meclis Üyesi, İmar Komisyonu Üyesi Yaşar Tabur, kentsel dönüşümün bir an önce başlatılması gerektiğini savundu. Tabur, Antalya’nın her yerinde atıl durumda bulunan ve kapatılmayan, doldurulmayan foseptiklerin büyük tehlike oluşturduğunu dile getirdi.
Yaşar Tabur, uyarısına örnek olarak Işıklar semtinde tüp patlamasıyla kolonları çatlayan ve oturulamaz hale gelen binayı gösterdi. Tabur, “Işıklar’daki bina tüp patlamasından çok, patlamayla birlikte yan tarafında bulunan foseptik çukuruna yakın kolonun kaymasından zarar görmüştür” dedi.
Yaşar Tabur, konuşmasını şöyle sürdürdü: Ben Erzurum depremini yaşadım. Depremin ne olduğunu iyi bilirim. Antalya’daki 30 yaş ve üstü bütün binalar tehlike saçıyor. Çünkü o dönemde deniz kumu kullanıldı, hem de yıkamadan. Tarihe bakarsak, Fasalis gibi Termesos gibi yerler depremle yok olmuştur.
FALEZLER
Falezlerin dokusu taş ve toprak dokudur. Hareketli zemindir. Konserve Koyu örneği ortadadır. Siyasiler kesinlikle topluma Antalya’nın zeminini anlatıp, eski binaların yıkılması konusunda fikir birliğini oluşturmalıdır.
İmar Komisyonu olarak ada bazında planlama önerdik. Üç örnekleme yaptık. Binaların kentsel dönüşümle yenilenmesi 10’larca yıl alır. Antalya’daki binaların yüzde 60’ı dönüşüm istiyor. Yüzde 60’ı 30 yaş üstünde. Siyasiler, kaygı taşımadan bu durumu kentliye anlatmalıdır.
FOSEPTİKLER
Belediye Başkanları kentlerin amelesidir. Antalya’nın en büyük sorunlarından biri kanalizasyon öncesinde açılan ve bugüne kadar kapatılmayan foseptik çukurlarıdır. Belediye hızlı bir şekilde karar almalı ve foseptiklerin doldurulmasını sağlamalıdır. Foseptikler hem zemin kaymasına neden oluyor, hem de burada haşere yuvası oluyor. Yakında Antalya’yı fareler basarsa kimse şaşırmasın.
Işıklar ve Güllük de kolonu patlayan binalar bulunuyor. İl Özel İdaresi iş merkezi de bu binalardan. Bunlara iyileştirme kararı verilmiş. Bu iş sezeryenli doğum gibidir. Bina çürükse güçlendirseniz ne olur. Binaların altında ölmemek için vatandaşlar bu kentsel dönüşüme rıza göstermelidir. İl Özer İdaresi binası için de İl Genel Meclisi değil, kentin imarından sorumlu olan Büyükşehir Belediye Meclisi karar vermelidir. Eğer İl Özel İdaresi binası için yapılan görüşme Van depreminden sonra olsaydı, kimse evet oyu vermezdi.