Antalya'da tarihi düğmeli evlere yıkım kararı

Antalya'nın İbradı ilçesine bağlı, Torosların zirvesinde eski bir Yörük köyü olan, Manavgat Çayı'nı besleyen derelerin arasında kurulan, tarihi düğmeli evleri ve 57 yıllık üzüm festivali geleneğiyle Dünya Turizm Örgütü tarafından '2024 Dünyanın En İyi Turizm Köyü' seçilen Ormana'da, imar planı sorunu yaşanıyor. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un da köyü olan Ormana'da butik otel, turistik restoran gibi kullanılan birçok düğmeli ev, 2014 yılında hazırlanan Koruma Amaçlı İmar Planı'nda yer almıyor. Bazı evlerin bulunduğu yerler, planda 'pazar yeri', 'ibadethane', 'karakol' olarak geçiyor.

İLK RESTORASYON 2010'DA YAPILDI

Sadece yaşlı nüfusun yaşam sürdüğü, ulaşımı çok zor bir köy olan Ormana'nın, 'Dünyanın En İyi Turizm Köyü' seçilmesi ve yılda 200 bin civarında turist ağırlayan bir köye dönüşmesinin hikayesi 2010 yılında başladı. O yıl İstanbul'da yaşayan iş insanı Ormanalı Aydın Özgüven ve oğlu Tolga Özgüven, köylerine döndü. Ormana'da virane haldeki düğmeli evlerin ilk restorasyonu da bu aile tarafından yapıldı ve butik otele dönüştürüldü. O dönem düğmeli evlerin restorasyonuna öncülük ettiklerini anlatan Tolga Özgüven, o yıllarda köyde başlayan ekoturizm hareketinin geliştirilmesi ve korunması amacıyla 2014 yılında hazırlanan Koruma Amaçlı İmar Planı'nda çok sayıda hata yapıldığını dile getirdi. 200 yılı aşkın tarihe sahip ailesine ait tarihi evin planda görünmediğini aktaran Özgüven, bu alanın pazar yeri olarak işaretlendiğini, köylüye ait birçok düğmeli evin de planda olmadığını kaydetti.

REVİZYON İÇİN 2019'DA İHALE AÇTILAR

Tarihi evlerin olduğu yerlerin sehven pazar yeri, ibadethane, karakol, 15 metre genişliğinde yollar, yeşil alan olarak belirlendiğini anlatan Özgüven, o dönem plandaki hataların düzeltilmesi için 300'e yakın itiraz dilekçesi sunulduğunu anlattı. İbradı Belediyesi'nin itiraz dilekçelerini bekletip, herhangi bir işlem yapmadığını söyleyen Özgüven, "Mülkiyet hakkı kısıtlanan köylülerin yoğun istek ve şikayeti üzerine İbradı Belediyesi imar planının hatalı olduğunu kabul ederek, revizyonu için 2019 yılında ihale açıp, bir şehir bölge planlama şirketine yetki verdi" dedi.

TARİHİ EVLERİN YÜZDE 90'I TEHLİKEDE

Geçen 6 senede devlet kurumlarından alınması gereken görüş eksiklikleri tamamlanmadığı için plan revizyon sürecinin ilerleyemediğini söyleyen Özgüven, "Hatalı koruma amaçlı imar planı, 11 yıldan bu yana revize edilemiyor. 550 kişinin yaşadığı köyde vatandaşın özel mülkiyetinde olan ancak mevcut taşınmazların öz niteliğine aykırı ve hatalı yapılan imar planına dair revizyon yapılmıyor. Bu nedenle köydeki tarihi evlerin neredeyse yüzde 90'ı yıkım tehlikesi altında" diye konuştu.

'ACİLEN BU YANLIŞTAN DÖNÜLMESİNİ BEKLİYORUZ'

Aile olarak bölgede ilk restorasyonu yapılan ve butik otel, turistik restorana dönüştürdükleri tarihi düğmeli evin olduğu yerin söz konusu imar planında sehven 'pazar yeri' olarak yazıldığını belirten Özgüven, "300 itirazla birlikte yıllardır süregelen sehven hatanın düzeltilmesini bekliyorduk. 50 gün önce Kültür ve Turizm Bakanlığı işletme belgeli tarihi düğmeli evimiz imar planında gözükmediği ve özel mülkiyetimiz pazar yeri olarak gösterildiği için İbradı Belediyesi'nden yıkım kararı çıktı. Aynı şekilde bizim gibi köydeki diğer bir turistik işletme için de yıkım kararı bildirilmiş. Acilen bu yanlıştan dönülmesini bekliyoruz" dedi. Ormana'da turistik gezi gruplarına yönelik hizmet veren işletmesi olan Hilmi Bigen ise "Bu sıralar turistler artık köyümüze gelemiyor. Nedeni de turizm işletmelerinin birçoğu kapatıldı. İmarla ilgili sıkıntıları olan işletmeler kapatıldı. Ayrıca 'Sakin şehir' olarak bilinen Ormana'da artık sakinlik de kalmadı. Bu işletmelerin bir an önce açılması için büyüklerimize rica ediyoruz" dedi.

TURİSTLER KAPALI KAPILARDAN DÖNÜYOR

Alanya ve Manavgat'tan turizm firmalarının ekoturizm etkinlikleri kapsamında Ormana'ya düzenledikleri günübirlik turlar da turistik işletmelerin kapanması ile sekteye uğradı. Alanya'dan turist grupları getiren Yavuz Sayan, geldiği turistlerle birlikte daha önce yemek molası verdikleri işletmelerin kapandığını söyledi. Sayan, "Dünya Turizm Köyü seçilen Ormana'dayız. Köyü gezmek ve öğle yemeği için geldik ama maalesef buradaki işletmelerin kapandığını gördük. Ekoturizme katkı sağlamak için geldiğimiz misafirlerimizle beraber ortada kaldık. Umarım en kısa sürede bu sorun çözülür" diye konuştu. Turizmle geçinen köylüler ve turizm işletmelerine ürün tedariki sağlayan firmaların temsilcileri de bir an önce sorunun çözülüp, turizm işletmelerinin yeniden açılması için çağrıda bulundu. Konu ile ilgili İbradı Belediyesi yetkililerinden herhangi bir açıklama yapılmadı.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)