Antalya'da hayatları mantar

Türkiye'de kültür mantar üretimi her yıl artmaya devam ediyor. 2018 yılında ülkede 46 bin ton mantar üretilirken, bunun 25 bin tonu Antalya'nın küçük ilçesi Korkuteli'nde sağlandı. 55 bin nüfusu olan ilçe, Türkiye'nin mantar ihtiyacının yüzde 54'ünü karşılıyor. Yüksekte kurulu olduğu için karasal iklim koşullarına sahip Korkuteli, lezzetli kültür mantarı yetiştiriciliği ve üretim miktarı nedeniyle 'mantarın başkenti' olarak anılıyor. Son yıllarda üretim için tesisleşme artsa da ilçede daha çok evlerin altına yaptırılan küçük işletmeler canlılığını koruyor. Yaklaşık 5 bin kişi doğrudan ve dolaylı geçimini mantardan sağlıyor.

YILDA 25 BİN TON

Antalya İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Özen, kültür mantarının Türkiye'ye 1960'lı yıllarda girdiğini söyledi. Özellikle Antalya'nın Korkuteli ilçesinin mantarın merkezi haline geldiğini belirten Özen, “Ülkenin yüzde 54'lük mantar üretimi Korkuteli ilçesinden sağlanıyor. Yılda 25 bin ton mantar, Korkuteli'de üretiliyor. Mantarın başkenti olduğumuz için bize önemli sorumluluk düşüyor. Mantarcılık denetimimiz altında olan bir sektör. İlçede küçük aile işletmeleri şeklinde üretim var, her evin altında mantarhane olan bir format var. Korkuteli, mantar kompostunu da üreten bir merkez haline geldi. Türkiye'nin bu konudaki en önemli fabrikaları bu ilçemizde yer alıyor" diye konuştu.

KORKUTELİ'DEN ÇUKURCA'YA UZANDI

Mustafa Özen, 'Gelin Kardeş Olalım' projesi kapsamında Hakkari'nin Çukurca ilçesi ile Korkuteli ilçesini kardeş yaptıklarını söyledi. Müdürlüklerine bağlı ekiplerin Çukurca'ya giderek kompost yapımı ve kültür mantarı yetiştiriciliğine yönelik yöre halkını bilgilendirdiğini belirten Özen, “Mantar yetiştirmeye yönelik Çukurca'da deneme süreci başladı" dedi.

HAMMADDE SAMAN BALYALARI

Mantarın hammaddesi olan kompost da ilçede üretiliyor. İlçede 4 büyük fabrika günde tonlarca kompost üretimi gerçekleştiriyor. Kompost üreticisi Şaban Tuğrul, hammadde olarak saman balyaları kullandıklarını anlattı. Tonlarca balyayı istifledikten sonra balyaları ıslattıklarını belirten Tuğrul, “Elde edilen kompostu pastörize odalarına dolduruyoruz. 62 derecede 6 gün boyunca pastörize oluyor. Eğer balyayı ülkezimde bulamazsak yurt dışından satın almak zorunda kalıyoruz" dedi.

EVİNİN ALTINDA ÜRETİYOR

Evinin altında 22 yıldır mantar üreticiliği yapan Halil Tokmak ise geçimini kültür mantarından sağladığını söyledi. Çalışanlarla birlikte ilçede yaklaşık 5 bin kişinin geçimini mantardan sağladığını belirten Tokmak, "Kompostu, evlerin altındaki depolara yerleştirdikten yaklaşık 40 gün sonra mantar oluşuyor. 2 aylık sürede yeniden depolarımızı mantar üretecek hale getiriyoruz. Yılda 100 tonluk üretim yapabiliyorum" diye konuştu.

Kültür mantarının zehirli olma olasılığının sıfır olduğuna dikkati çeken Tokmak, "Doğadakiler çok riskli olabiliyor. Doğadaki mantar zehirli ise yendiğinde hemen fark edilmiyor. 2-3 içinde kendini belli ediyor. Ölümle sonuçlanabiliyor" dedi.

KOCASIYLA TESİS KURDU

Uzun yıllar evinin altında kültür mantarı yetiştiren Arzu ve Bayram Çınar çifti, daha sonra tesisleşmeye yoluna gitti. Üretici Arzu Çınar, içinde tohum ekili kompostu yeni tesislerdeki odalarına yerleştirdikten 45 gün sonra ürün elde ettiklerini söyledi. 25 kişinin çalıştığı tesiste yılın 12 ayı mantar üretir hale geldiklerini anlatan Çınar, "10 günde yetişen mantarları topluyoruz. Kendimiz üretip kendimiz satmak istedik. Karlı bir iş, Korkuleti'nin en önemli gelir kaynağı. Herkes de memnun" diye konuştu.

Hasan DEMİRBAŞ/ANTALYA, (DHA)