Fuarın ilk günü 'Coğrafi İşaretli Ürünler' standında yapılan toplantıya katılan Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı Başkanı Prof. Dr. Yavuz Tekelioğlu, coğrafi işaretli ürünlerin potansiyelinin ülkemizde son derece yüksek olduğunu, sayısının da 2 bin 500'e kadar ulaştığını söyledi.
Coğrafi işaretli ürünlerin ülke kalkınmasındaki önemine değinen Prof. Dr. Tekelioğlu, 1995 yılında çıkarılan kararnameye göre coğrafi işaret almış 183 ürün olduğunu, bunların 122'sinin tarım ve gıda ürünü olduğunu kaydetti.
Bu ürünlerin geliştirilmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Tekelioğlu, “Bu da devletin yapacağı bir şey. Ama 20 yıldır devlet ne yazık ki yasasını bile çıkartabilmiş değil. Sivil inisiyatif Türkiye'de son derece etkili. En başta da uygulama açısından Antalya Ticaret Borsası geliyor. YÖREX ile tüketiciyi yöresel ürünlerle buluşturuyor. İkinci inisiyatifse Metro. Kendi sosyal sorumluluk anlayışı içinde coğrafi işaretli ürünlerimize sahip çıkıyor" diye konuştu.
Metro Toptancı Market'in Taze Ürünler Satın Alma Grup Müdürü Ayşin Işıkgece de 2013- 2014 döneminde toplam 8 bin ton coğrafi işaretli ürün ihraç ettiklerini söyledi. Işıkgece, coğrafi işaretli ürünlere nasıl ticari değer kazandırdıklarını da anlattı.
TÜRKİYE'NİN RENKLERİ YÖREX'TE BULUŞTU
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) öncülüğünde Antalya Ticaret Borsası (ATB) tarafından bu yıl 6'ncısı düzenlenen Yöresel Ürünler Fuarı (YÖREX), ANFAŞ Expo Center'da başladı. 'Sizin Oraların Nesi Meşhur?' sloganıyla bu yıl 68 ilden 101 oda ve borsa, 11 kalkınma ajansı, 52 kurum ve 224 üretici firma olmak üzere toplam 388 katılımcının yer aldığı fuarın açılışını, her yıl olduğu gibi TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu yaptı.
Açılışa Antalya Valisi Muammer Türker, Büyükşehir Belediye Başkanı Ak Partili Menderes Türel, Ak Parti Antalya Milletvekili Hüseyin Samani, CHP Antalya milletvekilleri Çetin Osman Budak ve Devrim Kök, MHP Antalya milletvekilleri Mehmet Günal, Ahmet Selim Yurdakul ve Tarkan Akıllı, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Başkanı Davut Çetin, Türkiye'nin birçok ilinden oda ve borsa başkanı ve protokol üyesi katıldı. Geçen yıllarda olduğu gibi bu yılki fuarda Türkiye'nin dört bir tarafından yöresel ürünler ve kültür mirasları sergileniyor.
BİR TÜRKİYE PROJESİ
Aydın'ın yöresel efelerin halk dansı gösterisiyle başlayan açılış töreninde konuşan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, YÖREX'in her yıl daha da büyüyüp geliştiğini görmekten büyük mutluluk duyduğunu söyledi. Dünya çapında bir iş başarıldığı ve YÖREX'in aslında bir vizyon işi, Türkiye projesi olduğunu belirten Rifat Hisarcıklıoğlu, "Anadolu'nun kimliğini, uyumunu, tüm renklerini görebilirsiniz. Türkiye'nin dört bir tarafı birlik beraberlik kardeşlik içinde burada yan yana. Hem ekonomik hem sosyal bir başarı hikayesi de sunuyor. 6 sene önce 40 il vardı, şimdi 68 ile ulaştı, inşallah hedefimiz 81 ile ulaşmak" dedi.
ELİMİZDE 100 TANE LALEMİZ VAR
YÖREX'e zenginleşmenin yolu, şehirlerin tanıtımı ve markalaşması adına önem verdiklerini anlatan Hisarcıklıoğlu, "Ama maalesef müteşebbis insanlarımızı destekleyecek mekanizmalar eksik. Adamın bir tane peyniri var, o isimle dünyanın her yerine satıyor, ama bizim her il ilçede bir zenginlik var. Lalenin anavatanı Türkiye iken dünyada laleyi marka yapan ülke Hollanda oldu ve 1 milyar euro'luk ihracatı var. En az 100 tane lale elimizde var. Ve 100 milyar euro'nun üzerinde oturuyoruz. Bunun için de önce markalaşmamız lazım. Bunun için Türk Patent Enstitüsü'ne teşekkür ediyorum, ancak sistemin biraz hızlı çalışması lazım" dedi.
AVRUPA'DA TESCİLİN ÖNEMİ
Bütün oda ve borsaların kendi yöresel ürünlerine sahip çıktığını söyleyen TOBB Başkanı, "Tescil etmek istiyor ancak şimdi de müracaat sürecinde biraz sorun yaşanıyor. Eskiden bir tane başvuru yokken şu an oda ve borsalarımız tarafından 200 tane ürün için başvuru yapıldı. Bunun bir sonraki bacağı Avrupa. Bugüne kadar kaptırmadığımız bir baklava var. İnşallah incirde Avrupa tescili oluyor. Ama bizim daha fasla ürünümüzü tescil ettiriyor olmamız gerekir ve işte o zaman gerçek parayı kazanabiliriz" diye konuştu.
BU ÜLKENİN HEPSİ BİZİZ
Ülkemizin zor günlerden geçtiğini, büyük üzüntüler yaşandığını dile getiren ATB Başkanı Ali Çandır ise "Bu ülkenin doğusundan batısına, kuzeyinden güneyine hepsi biziz. Çünkü bugün beğendiğimiz, kullandığımız, tükettiğimiz, üstünde gezdiğimiz, duvara astığımız halı ve kilimin dokuma teknikleri ve desenleri Frigyalı ve Hititli. Kullandığımız paranın, içtiğimiz şarabın ve ayağımıza giydiğimiz sandalet Likyalı. Sürdüğümüz parfüm Radyopolisli. Ağız tadıyla tükettiğimiz zeytinyağı Pamfilyalı. Beğenerek taktığımız kuyum ve ziynet Lidyalı. Sabır ve dua için kullandığımız tespih Urartulu, Lidyalı, Sümerli. Evlerimizdeki, binalarımızdaki taş işlemeciliği Kapadokyalı. Dile getirmediğim yüzlerce, binlerce ürün, alışkanlık, gelenek, kültür ve damak tadı, tarihimizin ve geçmişimizin bize armağanıdır" dedi.
RENGARENK BİR TÜRKİYE
YÖREX ile rengarenk bir Türkiye olmanın mutluluğunun bir kez daha yaşanacağını kaydeden Ali Çandır, "YÖREX'in bir kez daha Anadolu'nun bütün renklerini, 12 bin yıllık maya ile yoğrulmuş medeniyetimizin damak tadını, giyim kuşamını, taşını, mermerini, el işlemesini, halısını, kilimini, güler yüzünü, hoşgörüsünü, misafirperverliğini, yaratıcılığını göreceksiniz ve seveceksiniz. Bu proje her ne kadar sempatik de görünse ekonomik değeri yüksek olan bir proje. Artan üretim kapasitesi sayesinde yöresel istihdam da artmaktadır. İnsanlarımız iş ve aş bulduğu yöresinde üretime katılmakta ve göç etme ihtiyacı azalmaktadır. Yani yöresel ürünler, kırsal kalkınmaya da önemli bir destek sağlama özelliğine de sahip. İşte bu nedenlerle yöresel ürünleri, hakkını- hukukunu koruyarak, halkımıza daha yoğun tanıtmanın, tanıştırmanın, pozitif ayırımcılıkla eriştirmenin yollarını aramalıyız" dedi.
Dünyada yöresel ürünler pazarının 100 milyar Euro olduğuna da dikkat çeken Ali Çandır, Türkiye'deki bütün organize perakendeci kuruluşlara, raflarının hiç olmazsa en az yüzde 1'ni tescilli yöresel ürünlerimize ayırmaları yönünde çağrıda bulundu.
COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜNLERİN ÖNEMİ ARTIYOR
Törende Vali Muammer Türker, coğrafi işaretli ürünlerin öneminin gittikçe arttığına işaret ederek, "Faaliyet alanı itibariyle kadınlar, gençler, hatta engelliler, iş bulmakta zorlanan istihdama katılarak ekonominin bir parçası oluyor. Hem de kendi geçimlerini sağlıyorlar" dedi. Vali Türker, Antalya gibi turizm kentlerinde yöresel ürünlerin kullanımının önemine de değindi.
ANTALYA DÜNYA SÜPER LİGİNDE
6 sene önce bu önemli yolculuğa çıkan ATB ve ATSO'ya teşekkür eden Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel ise bu yolculuğun bugün fevkalade güzel bir noktaya geldiğini kaydetti. Antalya'nın artık dünya süper liginde top oynamaya başladığını belirten Türel, G20 zirvesi, Expo 2016 organizasyonlarının da bunun en önemli örnekleri olduğundan bahsetti.
ORTAK KÜLTÜR MİRASI
Antalya'nın bir kez daha Edirne'nin, Kars'ın, Van'ın peyniri, Antep'in baklavası, Kayseri'nin pastırması, Türkiye'nin tüm üretimini 12 milyon turiste tanıtan ve aynı zamanda ihracatını sağlayan bir il olduğunu söyleyen ATSO Başkanı Davut Çetin, "Bugün sadece yöresel ürünler değil, Edirne'den Hakkari'ye atalarımızın ortak kültür mirası sergileniyor. YÖREX Türkiye'nin ayrılmaz bir bütün olduğunu gösteriyor. Eğer biz kardeşliğimizi YÖREX'teki gibi inşa etseydik bugün yaşanan terör sorunu da olmazdı" dedi.
Yörex, 11 Ekim tarihine kadar devam edecek.
Mehmet ÇINAR-İbrahim LALELİ/ANTALYA, (DHA)