Antalya'da 'Akdeniz ısınıyor, kirleniyor ne yapacağız' zirvesi

Antalya’da 7-10 Aralık tarihinde 21 Akdeniz ülkesi ve AB, Birleşmiş Milletler Çevre Programı Akdeniz Eylem Planı’nın (UNEP/MAP) çatısı altında düzenlenen zirve 1976’da hayata gecen ve 1995’te yeniden düzenlenen Barselona Sözleşmesi’nin 45’inci yıldönümünde gerçekleştirilecek. Zirvenin önemli gündem maddeleri; kirlilik, biyo-çeşitlilik kaybı, iklim değişikliği krizleri olarak belirlendi. Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV) tarafından yapılan açıklamada, Antalya’da alınacak kararların en kısa sürede ve etkili biçimde yaşama geçirilmesi gerektiği vurgulandı.

“HEDEF MAVİ BİR AKDENİZ”

Antalya’daki zirvede 9 Aralık’ta yapılacak COP22 Bakanlar Oturumu’nun teması; “Mavi Bir Akdeniz’e Doğru: Kirlilikten Arınmış Bir Miras Bırakma, Biyoçeşitliliği Koruma ve İklim Dengesini Sürdürme” olarak belirlendi. Bu oturuma UNEP İcra Direktörü Vekili Joyce Msuya, Çevre, Şehircilik ve iklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ve Akdeniz ülkelerinden çok sayıda çevre bakanın katılacak. Toplantı süresince BM Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi (CBD) İcra Sekreteri Elizabeth Mrema ve BM Genel Sekreteri Okyanus Özel Temsilcisi Peter Thomson’ın COP22’ye mesajları yayınlanacak. IUCN Dünya Koruma Kongresi, CBD COP15 ve son olarak Glasgow’daki UNFCCC COP26 gibi küresel toplantıların sonrasında gerçekleşecek olan Barselona Sözleşmesi COP22 toplantısı, ‘Akdeniz’in Taraflar Toplantısı’ olarak havzanın üç kıyısındaki ülkeleri bir araya getirerek kapsayıcı bir politika diyaloguna imkan sağlayacağı ifade edildi. Antalya’daki zirvenin bölgenin geleceğini şekillendirecek çok sayıda taslak kararı içerdiğine dikkat çekildi.

TOPLANTIDA ELE ALINACAK BELGELER

Antalya’da mercek altına alınacak belgeler arasında Akdeniz’in bütün olarak ‘Sülfür Oksitler için Emisyon Kontrol Bölgesi’ ilan edilmesi, 2020 sonrası Akdeniz Bölgesi’nde Biyo-çeşitliliğin Korunması ve Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Yönetimi için Stratejik Eylem Planı (Post-2020 SAPBIO), etkili ve birbirini destekleyen denizel ve kıyı koruma alanları sistemi oluşturulması, kara kaynaklı kirliliğe karşı şehirsel atık yönetimi bölgesel planları, gemi kaynaklı kirlilik için 2022-2031 bölgesel stratejisi, yeşil ve döngüsel işletmelerin desteklenerek döngüsel ekonominin güçlendirilmesi ve Antalya Bakanlar Bildirisi yer alıyor.

“AKDENİZ’DE 60 YILDA 1.5 DERECE SICAKLIK ARTTI”

TÜDAV, Akdeniz’de denizel biyo-çeşitliliğin korunması konusunda yıllardan bu yana bilimsel çalışmalar yürütüldüğünü, büyük önem taşıyan bu konuda çeşitli platformlarda dikkat çekilmeye çalışıldığını hatırlattı. Açıklamada, Akdeniz’deki kirlilik, yabancı türlerle mücadele, biyo-çeşitlilik kaybı-iklim değişikliği gibi krizler karşısında Antalya’daki zirvede alınacak kararların en kısa zamanda ve etkili bir biçimde uygulamaya getirilmesi gerektiği kaydedildi. İstanbul Üniversitesi  öğretim üyesi ve TÜDAV Başkanı Prof.Dr. Bayram Öztürk, Akdeniz Havzası’nda deniz yüzey suyu sıcaklığının son 60 yılda 1.5 derece arttığını, buradaki deniz  çayırlarının koruma altında olmasına karşın  son dönemde  Akdeniz'in akciğerleri olan  bu çayırların dağılım alanında çekilmeler  göründüğünü ama mutlaka korunması gerektiğini belirtirken, şöyle dedi:

“Akdeniz’deki bu çayırlar sıfır maliyetle  iklim krizinde bizleri  koruyacak en büyük silahtır ve etkin olarak korunması gerekmektedir. Akdeniz’e giren yabancı istilacı türlerle yapılan mücadele de bu büyük önem taşıyor. Asıl olan yerli türlerin korunmasıdır. Yerli türlerin korunması halinde daha az  yabancı tür  denizlerimizde görülecektir. 2030 yılında  Denizlerin yüzde 30’unun koruma alanı  ilan edilmesi için Türkiye’nin başta Karadeniz olmak üzere daha fazla  koruma alanı ilan etmesi gerekiyor.”

Antalya’da düzenlenen COP22 süresince TÜDAV’ın  Okyanus 10 Yılında yabancı türler temalı sergisi  ziyaretçilere açık tutulacak.

İhsan DÖRTKARDEŞ/İSTANBUL, (DHA)