Afrika'dan Diyarbakır'a göçleri nesiller sürdü

?Afrika'dan yola çıkan diken kelebekleri, saatte 40 kilometreye kadar yol alabiliyor. Geçtikleri bölgelerde deve dikenlerini yiyerek beslenen diken kelebekleri, yumurtalarını da buralara bırakıyor. Ömürleri 6 ila 1 yıl arasında değişen diken kelebeklerinin bıraktığı yumurtadan çıkan tırtıllar, yetişip kelebek olduktan sonra evebeynlerinin yolundan devam ediyor. Diken kelebeklerinin göçü, bir bayrak yarışını andırıyor. Kelebeklerin Afrika'dan Türkiye'ye ulaşması, uzmanlara göre bazen 6 nesil ile tamamlanabiliyor. 

Dicle Vadisi'ndeki Hevsel Bahçeleri'nde geçen yıl diken kelebeklerinin bıraktığı yumurtalardan tırtıllar çıktı. Binlerce tırtıl, deve dikeni yapraklarıyla beslenmeye başladı.

TÜR VE TÜRE AİT BİREY SAYISINDA ARTIŞ BEKLENTİSİ

Dicle Üniversitesi Biyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Kılıç, kelebeklerin besin piramidi açısından önemli bir canlı olduğunu söyledi. Tür ve türe ait birey sayısında ciddi artış beklediklerini kaydeden Prof. Dr. Kılıç, "Diyarbakır'ın nadide yerlerinden biri Dicle Vadisi'dir. Bu yıl iklimde olağanüstü yağışların etkisiyle aşırı miktarda bitkisel üretim gerçekleşti. Bitkisel üretim gerçekleşince, bunların üzerinde pek çok kelebek tırtılı rahatlıkla yiyecek bulabildi. Bu yiyecek ve barınma bolluğunda dolayı alanımızda inanılmaz sayılarda kelebek tırtılına rastlıyoruz. Kelebeğin yavrularını bırakabileceği ortamı bilmesi, tabiatın bir başka güzelliğidir. Kelebekler, yavruları için en uygun yeri biliyor. Yiyecek ve barınmada bir sorun yaşamıyorlar. Bundan dolayı aşırı derecede bir üreme var. Bu üreme beraberinde besin zinciri içerisinde bunlarla beslenen kuşların da artışını sağlıyor. Kuşlardan bazıları bunlarla beslenerek, kendi yavrularını daha iyi geliştiriyor. Küçük, serçe benzeri kuşlar, çoğaldığı zaman bu sefer yırtıcılarda artış olacak. Ve tabiatta hem tür çeşitliliğinde, hem de türe ait birey sayısında ciddi artışlar bekliyoruz. Bu tabiatın bir mucizesidir diyebiliriz" dedi.

'NESİLLER BOYU SÜREN GÖÇLER VARDIR'

Kelebeklerin, göçlerinin nesiller sürdüğünü anlatan Prof. Dr. Kılıç, şunları söyledi: 

"Kelebeklerin çok ilginç özellikleri var. Ömürleri birkaç aya kadar çıkabilir ve saate 40 kilometre yol alabiliyorlar. Bazen nesiller boyu süren göçler vardır. Hatta belirli bir yere kadar göç edebilir. Ondan sonra gelen nesiller bunu sürdürür. Dolayısıyla bir jenerasyon değil, birkaç jenerasyon yüzlerce kilometre mesafeyi kat etmiş olur. Deyim yerindeyse bir bayrak yarışı yaşanmış olur. Tabii bu her tarafa etki ediyor. Kelebekler çoksa tırtılları da çoktur. Bunlarla beslenen diğer türlerle de ciddi artışlar olacaktır. Tabiatta bu tür güzellikleri biz besin piramidi içinde değerlendiriyoruz. Sistem bir denge içinde bir bütünlük içine insan olarak bizim bunlara katkımız şu olabilir, doğanın dengesine fazla müdahale etmeyelim. Yağışlar Mayıs ayının ortalarına kadar devam etti. Yağış iyi olunca ve sıcaklık da uygun olunca bitkisel üretimde deyim yerindeyse olağanüstü bir artış oldu. Tabii ki bu canlıların hem besinini oluşturuyor, hem de bu otlar onların barınabileceği yerleri oluşturuyor. Tabii bunlar çok olunca diğer türlerde de çeşitlilik var.

Selim KAYA/DİYARBAKIR, (DHA)