75 yıllık tavuk yasağı, torun sevgisiyle delindi

Torunlarının tavuk yetiştirme isteğine kayıtsız kalamayan 6 kişi, evlerine kümes kurup tavuk beslemeye başladı. Yetiştirilen tavuklar kümes dışına çıkarılmayacak. Tavuğun yeniden beslenmeye başlanmasına en çok sevinen ise çocuklar oldu.

Alanya'ya 52 kilometre uzaklıkta, eskiden köy statüsündeki Bayır'ın iki mahallesinden Takanlar'da, 1940'lı yılların başında tavukların bahçedeki ekine zarar vermesi nedeniyle çıkan kavgaları önlemek için ihtiyar heyeti kararıyla tavuk besleme yasaklandı. Bundan 30 yıl sonra köyün Merkez Mahallesi de bu karara uyarak, 1973 yılında köydeki bütün tavuklar kesildi. Temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılık olan 277 nüfuslu iki mahalleli Bayır Köyü, bütünşehir yasası ile Bayır Mahallesi ile Takanlar Sokak adını aldı. Köyde yaşayanlar bir mahallede 75 yıla, köyün tamamında ise 46 yıla yakın süre ihtiyar heyetinin aldığı kararı uygulayıp, tavuk beslemedi.

70 YILDIR SÜREN FİKİR AYRILIĞI

Geçen yıllarda köyün ilçeye uzaklığından ve yakında market bulunmamasından dolayı köylülerden bazıları taze beyaz et ile yumurta tüketimi için yeniden tavuk beslemeye karar verdi. Torunlarının tavuk yetiştirme isteğine de kayıtsız kalamayan 6 kişi, köy sakinlerinin görüşlerini aldıktan sonra evlerine kümes kurup tavuk beslemeye başladı. Yasağın hala geçerli olduğu köyde, 6 hanedeki kümeste tavukların açığa salınmaması şartıyla son 7 aydır tavuk beslenmeye başlandı. Tavukların kümes dışına salınmasa da yasağın devam etmesini isteyenler ile tavuk beslemeye başlayanlar arasında 70 yıldır süren fikir ayrılığı yeniden oluştu.

TORUN SEVGİSİ YASAĞI DELDİ

Köyde tavuğun yeniden beslenmeye başlanmasına en çok sevinen ise çocuklar oldu. Köylerinde ilk defa tavuk gören çocuklar gün içerisinde oyun saatlerinde kümesin bulunduğu evleri ziyaret ederek, tavuk sevmeye başladı. Kümeste tavukları yemleyen çocukların eğlencesinin yanı sıra bazı vatandaşlar da köy yaşamının en büyük özelliği olan sabahları horoz sesiyle uyanmanın keyfini yeniden yaşadı. Torunlarının tavuk besleme isteğine kayıtsız kalmayıp, çocuklara taze yumurta ve beyaz et yedirmek isteyen aileler, yasağı delse de tavuklarının komşularını rahatsız etmemesi, ekili alana zarar vermemesi için çaba gösteriyor.

YASAK, KOMŞU KAVGASINI ENGELLEMEK İÇİN KONULMUŞTU

Bayır Mahallesi Muhtarı Mustafa Yılmaz, ekinleri zarar gören bahçe sahipleri ile tavuk besleyen köylüler arasında yaşanan kavgaları önlemek amacıyla ihtiyar heyetinin 1940'lı yıllarda yasak koyduğunu anlattı. Köyde birbirine uzak mesafede iki mahalle bulunduğunu belirten Yılmaz, tavuk besleme yasağının ilk olarak Takanlar Mahallesi'nde yaşayan köylüler tarafından uygulandığını söyledi. Şimşek, 1973 yılında Merkez Mahallesi'nde de tavuk besleyen kişilerin yasağa uyarak tavuklarını kestiğini ifade etti.

'SABAH HOROZ SESİYLE UYANMAK GÜZEL'

İhtiyar heyetinin kararını uzun yıllar uygulayan köylülerin son aylarda yeniden tavuk beslemeye başladığını anlatan Yılmaz, şunları söyledi:

"Köyümüzde geniş tarım alanları yok. Köylüler evlerinin önündeki küçük alanlara patlıcan, domates, fasulye, soğan eker. Bahçede ekilen ürünler kendi ihtiyaçlarını karşılar. Geçmiş yıllarda da tavuklar, köyde az olan ekili alandaki ürüne zarar verdiği için kavgalar yaşanmış. Köy ihtiyar heyeti de vatandaşların isteği üzerine tavuk beslemeyi yasaklamış. O dönem bazı tavuklar kesilmiş. Kesmek istemeyenler de muhtarlık tarafından yapılan uyarı ve ceza bildirimi sonrası tavuklarını kesmiş. 46 yıldır köyümüzde hiç kimse tavuk beslemedi. Köyün ilçeye uzaklığından dolayı son aylarda tekrar tavuk yetiştirilmeye başlandı. Bazıları kendi ihtiyacını karşılamak için tavuk yetiştiriyor. Tavuk kümes hayvanı olduğu için komşulara zarar vermeden belli sınır içinde besliyorlar. Tavukların ekili alana zarar vermesi yine sıkıntı oluşturur. Geçmişte tavuk, horoz sesi duymazdık. Şu anda sabah horoz sesiyle uyanmak güzel duygu, geçmişi hatırlatıyor."

TAVUKLARIN KÜMESTEN ÇIKMASINA İZİN YOK

Köyde tavuk yasağının konulduğu yılda muhtar azası olan Ramazan Bayır, yasak öncesi her evde en az 20 civarında tavuk beslendiğini söyledi. Ekili alanını ilaçlayan köylünün arazisine giren 50 tavuğun telef olmasıyla tartışmanın büyüdüğünü dile getiren Bayır, "Tavuğu telef olan kadın, muhtar ve ihtiyar heyetinin bir arada olduğu anda, elinde 10 leşi üzerimize doğru fırlattı gitti. Kavganın büyümemesi için ihtiyar heyeti olarak tavuk beslemeyi yasakladık. O zamandan itibaren tavuk besleyen yoktu. Şimdi birkaç evde başladı. Tavuk beslemek aslında hala yasak ama yetiştirenler tavuğu kümes dışına salmaz. Kümeste itirazımız yok, tavuğun salınması yasak" dedi.

'TAVUKLAR EVİMİN ÖNÜNDE TELLE ÇEVRİLİ KÜMESTE'

Tavuk beslemeye başlayan ailelerden Hüseyin Selvi de çocukların isteğiyle kümes kurduğunu söyledi. 1980'li yıllarda yasak olmasına rağmen tavuk beslediği için dönemin muhtarı tarafından kendisine tavukları kesmezse ceza yiyeceğine yönelik ihbarname verildiğini anlatan Selvi, "İtiraz için kaymakamlığa gittik. Köyde tavuğun yasak olmasına itirazımızı kaymakama anlatmak istedik ama kapıda bekçi girmemize izin vermedi. 'Tavuk kümeste yetişir. Hadi gidin köyünüze' diyerek, bizi içeri almadı. Biz de köyümüze döndük, sonra da tavuk beslemedik. Ama şimdi çocukların isteğiyle yeniden evimizin önünde tavuk beslemeye başladık. Hobi amaçlı oldu, taze et, yumurta yiyoruz. Tavuklar evimin önünde telle çevrili kümeste ve dışarı salmıyoruz. Yasak olsa da sınırlı alanda tavuk yetiştiriyoruz" diye konuştu.

Tolga YILDIRIM- Emrah GÜL/ANTALYA, (DHA)