52 yıldır halı ve kilim iplerini renklendiriyor

Unutulmaya yüz tutmuş mesleklerden kök boya ustalığını sürdürmeye çalışan Ali İhsan Karaağaç, ilkokuldan mezun olduktan sonra Niğde'de bir ustanın yanında çırak olarak başladı. Mesleğini bırakmayan Karaağaç, usta olup, vatani görevini yaptıktan sonra da Aksaray'da kendi iş yerini açtı. Kök boya ustası olarak 52 yıldır kilim ve halıların iplerini renklendiren Karaağaç, aradan yıllar geçse de her gün boya kazanlarını işe ilk başladığı günkü gibi heyecanla yaktığını söyledi. İç Anadolu'da kendisinden başka kök boya ustası kalmadığını belirten Karaağaç, ''İç Anadolu’da bu işi yapan başka usta olmadığı için bütün yün ipler bana geliyor. Elim, ayağım tuttuğu sürece bu işi yapmaya devam edeceğim. Kök boyayla boyanan iplerden yapılan halı ve kilimler hem sağlıklı hem de uzun ömürlü oluyor. Kullandıkça renkleri daha güzel bir şekilde ortaya çıkıyor. Eskileşmeye başlasa bile renklerini asla kaybetmiyor'' dedi.

5-6 ANA REKTEN 100'E YAKIN RENK ELDE EDİYOR 

Kök boyalarını dağlardan topladıkları bitki kökleri sayesinde elde ettiğini belirten Karaağaç, ''Çıraklık ve askerlik dönemlerim dışında 52 yıldır kök boya ustalığı yapıyorum. Doğadaki otlardan, erik, palamut. ceviz ve soğan gibi bitkilerin kabuklarını, köklerini değirmende öğütüp kök boyası haline getiriyorum. Sonra yün ipleri kazanda kaynattığım boyanın içine atıp, 3 - 4  saat kaynayıp, karıştırarak renklendiriyorum. Yaptığım iplerde Diyarbakır, Kayseri, Sivas, Erzurum, Kars, Niğde ve Bitlis gibi birçok ildeki dokuma tezgahlarında halı ve kilime dönüşüyor. Kök boya sağlıklı ve uzun ömürlüdür. Eskiden işlerimiz çok yoğundu. Bu dükkânda 15 işçim vardı. İşler azalınca işçi de kalmadı" diye konuştu. 

İşçi kalmadığı için işler yoğun olduğu zaman eşi Hakiye Karaağaç'ın kendisine yardımcı olduğunu aktaran Karaağaç, ''Son 10 yıldır eşim boyama işine yardım ediyor. Son 3 aydır koronavirüs sebebiyle işletmem kapalıydı. 65 yaş üstüne serbest olunca ben de işletmemi açtım. İşlerimiz açılmaya başladı. Kayseri, İzmir ve Konya’dan siparişler aldım. 5 ile 6 ana renkten burada 100’e yakın renk elde ediyorum'' dedi. 

EŞİNE YARDIM EDİYOR

Yaklaşık 10 yıldır eşine yardımcı olan Hakiye Karaağaç ise ''Önceleri bu işletmede çok sayıda işçi vardı. Burada işler azalınca işçilerin büyük bir kısmı İngiltere’ye gitti. Onlar gidince ben de eşime yardım etmeye geliyorum. Türkiye’de sektörün son temsilcisi eşim. Burada tonlarca ip boyandığını gördüm. Eşimin eskiden gecesi gündüzü yoktu. Haftada bir gün evde olduğunu görebiliyorduk. Çocuklarımız okudu ve hepsi evlenip gitti. Çocukların hangi sınıfta okuduğunu dahi bilmezdi. Çünkü o kadar yoğun iş vardı. Şimdi eski işler yok artık. Bu işler artık Çin’e kaydı. Büyük işler artık Çin’de yaptırılıyor. Bizde artık ufak çaplı işler yapıyoruz. Boyama ustası Niğde, Nevşehir ve Uşak’ta da bitti. Buraya Kars, Diyarbakır ile İstanbul’dan ip boyatmaya gelenler oluyor. Ben de gücümün yettiğince eşime yardım ediyorum" diye konuştu. 

Kayserili halı imalatçısı Ziya Ünal da Anadolu’da kök boya işinin artık sadece Aksaray'da yapıldığını belirterek, ''Kayseri, Sivas, Konya, Ankara gibi illerde kalmadı. Biz de dünyaca ünlü halıların iplerini burada boyatıyoruz. Birçok ilde fabrikasyon işlemiyle boyanıyor ama renkleri birkaç yıl içinde birbirine karışıyor. Burada boyanan ipler ise asırlarca kullanılıyor'' dedi.

Erkan ALTUNTAŞ/AKSARAY, (DHA)