Türkiye'nin ilk yüz naklini 20 Ocak 2012 tarihinde Uğur Acar'a, 4'üncü nakli ise Turan Çolak'a yapan Akdeniz Üniversitesi Hastanesi, bu kez 5'inci yüz nakli operasyonu için harekete geçti. Muğla'daki bir otelde tatil yapan Polonyalı turist 42 yaşındaki Andrzej Kucza denizde yüzerken rahatsızlanarak kalbi durdu. Kaldırıldığı hastanede kalbi tekrar çalıştırılan ancak beyin fonksiyonlarını yitirdiği belirlenen Polonyalı turistin yüzü de dahil tüm organlarını bağışladığı öğrenilince Sağlık Bakanlığı devreye girdi.
Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'ndeki yüz nakli ekibi vericinin yüzünü almak için Muğla'ya hareket ederken, alıcı olarak 26 yaşındaki Recep Sert ise İzmir'den Antalya'ya çağırıldı. Turistin yüzünün, Bursa'nın İnegöl İlçesi'nde kaza sonucu ateşli silah yaralanmasıyla gözlerini ve yüzünün büyük bir bölümünü kaybeden Sert'e nakledilecek.
Yaptığı yüz ve rahim nakliyle tanınan Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Plastik ve Rekonstrüktif Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi, sabaha karşı yüz nakli ameliyatını gerçekleştireceği belirtildi.
YÜZ NAKLİ OLACAK RECEP ANTALYA'DA
Muğla'da ölen Polonya turist 42 yaşındaki Andrzej Kucza'nin ailesinin organlarını bağışlaması üzerine yüzünün nakledileceği 26 yaşındaki Recep Sert Antalya'ya geldi. Antalya Havaalanına saat 23.15 sıralarında ulaşan Recep Sert, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nin aracına binerken gazetecilerin "Neler düşünüyorsun mutlu musun?" sorusuna başını sallayarak cevap verdi.
TÜFEK KAZASINDA YÜZÜNÜ KAYBETTİ
Bursa'nın İnegöl ilçesinde dönerci ustalığı yapan 26 yaşındaki Recep Sert, 6 yıl önce elindeki tüfeğin ateş alması sonucu çenesinden yaralandı. Kaldırıldığı hastanede 28 gün yoğun bakımda kalan Sert, çenesinin üçte ikisini, 12 dişini, burnunu ve sol gözünü kaybetti.
1 YILDIR BEKLİYORDU
Sıvı ve mama türü gıdalarla beslenen, konuşmakta güçlük çeken Sert, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nin yaptığı yüz nakillerinin ardından kente gelerek yüz nakli başvurusunda bulundu. 1 yıl önce Organ Nakli Koordinasyon Merkezi'nde Prof. Dr. Ömer Özkan ile görüşen Sert, nakil listesinde yerini aldı. Bu akşam saatlerinde karayolu ile Muğla'ya giden Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibini bekleyen Recep Sert'e yüz nakli için hazırlıklar başladı.
İLK YÜZ NAKLİ OLAN UĞUR ACAR: RECEP'E BİLGİLERİMİZİ TAVSİYE EDECEĞİZ
Türkiye'nin 5'inci yüz nakli için Antalya'ya gelen 27 yaşındaki Recep Sert'in, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde hazırlıkları yapılırken, operasyondan haberdar olan Türkiye'nin ilk yüz nakilli hastası Uğur Acar'da aynı heyecanı yaşayanlar arasındaydı. Recep Sert'e tavsiyelerde bulunan ve kendisini sıkmamasını isteyen Acar, "Bu ameliyat inşallah hayırlı olur. Ömer hocanın başarılarının devamını dilerim. Kendi ameliyatımda operasyonun Türkiye'de ilk olacağından net bir bilgim yoktu. Heyecanlıydım ama heyecanım, normal bir ameliyata girmiş gibiydi. Sevinçliydim. Ona elimizden geldiği kadarıyla yardımcı olacağız. Bilgilerimizi tavsiye edeceğiz" dedi.
Polonyalı vericiden yüzü almak için yola çıkan ekibin başındaki Prof. Dr. Ömer Özkan'ın ameliyata katılacak olan eşi Doç. Dr. Özlenen Özkan ise "Umarım her şey yolunda gider. Tabi ki zor bir prosedür, zor bir süreç. O yüzden önceden konuşmayı çok sevmiyoruz aslına bakarsanız, inşallah Allah yardım eder. Hastayı hazırlayacağız, ekip donörden aldığı yüzü buraya getirecek. Tam yüz nakli olarak planlıyoruz ancak, operasyonun gidişatına göre davranacağız. Ameliyat sırasında buna karar vereceğiz. Sonuç önemli çünkü" diye görüş belirtti.
YÜZÜ ALAN EKİP ANTALYA'YA ULAŞTI
Türkiye'nin 5'inci yüz nakli için Antalya'dan Muğla'ya giden Akdeniz Üniversitesi Hastanesi ekibi, sabaha karşı Polonyalı 42 yaşındaki Andrzej Kucza'nin yüzünü alarak Dalaman İlçesi'ne geçti. Sağlık Bakanlığı'na ait ambulans uçakla Antalya Havalimanı'na gelen Prof.Dr. Ömer Özkan ve ekibi kısa sürede hastaneye ulaştı. Nakledeceği yüzü bizat kendisi taşıyan Prof.Dr. Ömer Özkan, "Ameliyat nasıl geçti?" sorusuna koştururken "Gayet güzel geçti" karşılığını verebildi.
HAZIRLIKLAR 5 SAAT ÖNCE BAŞLADI
Muğla'daki bir otelde tatil yaptığı sırada kalp krizi geçirerek yaşamını yitiren Andrzej Kucza'nın ailesinin yüzünü bağışlaması üzerine, Sağlık Bakanlığı tarafından Antalya'ya çağırılan 26 yaşındaki Recep Sert gece 23.15 sıralarında kente geldi. Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'ne giriş yapan Sert yaklaşık 5 saattir ameliyata hazırlanıyordu. Muğla'daki ekibin saat 07.30 sıralarında Antalya'ya ulaşmasının ardından, Türkiye'nin 5'inci yüz nakli operasyonunun en kısa sürede başlayacağı belirtildi.
POLONYALI TURİSTİN YÜZÜ ALINDI
Donör Andrzej Kucza'nın yüzünü alacak ekip operasyon için Muğla Yücelen Hastanesi'ne saat 00.30 sıralarında geldi. Karayoluyla ulaşan ekip, herhangi bir açıklamada bulunmadan hastaneye girdi. Saat 01.00'de yüzü almak için operasyona başlandı. Donör Andrzej Kucza'nın yüzü, Prof. Dr. Ömer Özkan'ın başkanlığındaki 9 kişilik ekip tarafından alındı. Saat 01.00'de başlanan operasyon 05.30'da son buldu. 4.5 saat süren operasyonda yüzün yanı sıra, çene kemiği de alındı. Andrzej Kucza'nın alınan yüzünün yerine silikondan maske yapıldı.
ÖZEL UÇAKLA ANTALYA'YA GELDİ
Ekip, alınan organ ile Dalaman Havalimanı'na hareket etti. Nakledilecek yüzle birlikte Sağlık Bakanlığı'na ait ambulans uçağa binen ekip, Antalya Havalimanı'na geldi. Prof.Dr. Ömer Özkan ve ekibi kısa sürede hastaneye ulaştı. Nakledeceği yüzü bizzat kendisi taşıyan Prof. Dr. Ömer Özkan, "Ameliyat nasıl geçti?" sorusuna koştururken, "Gayet güzel geçti" karşılığını verebildi.
Koşar adımlarla saat 07.40'ta ameliyathaneye giren Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi, saat 08.00'de nakle başladı. Yaklaşık 5-6 saat sürmesi beklenen ameliyata İstanbul'daki bazı üniversitelerden gelen plastik cerrahlar da katıldı.
İLK NAKİLLİ ACAR'DAN MORAL
Türkiye'nin 5'inci yüz nakli için Antalya'ya gelen Recep Sert'in, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde hazırlıkları yapılırken, operasyondan haberdar olan Türkiye'nin ilk yüz nakilli hastası Uğur Acar da aynı heyecanı yaşayanlar arasındaydı. Recep Sert'e tavsiyelerde bulunan ve kendisini sıkmamasını isteyen Uğur Acar, "Bu ameliyat inşallah hayırlı olur. Ömer hocanın başarılarının devamını dilerim. Kendi ameliyatımda operasyonun Türkiye'de ilk olacağından net bir bilgim yoktu. Heyecanlıydım ama heyecanım, normal bir ameliyata girmiş gibiydi. Sevinçliydim. Ona elimizden geldiği kadarıyla yardımcı olacağız. Bildiklerimizi tavsiye edeceğiz" dedi.
HASTAYI AMELİYATA EŞİ HAZIRLADI
Türkiye'nin 5'inci yüz naklini gerçekleştiren ekipte yer alan Akdeniz Üniversitesi Plastik ve Rekonstrükif Cerrahi Anabilim Dalı Başkanı ve aynı zamanda Prof. Dr. Ömer Özkan'ın eşi Yrd. Doç. Dr. Özlenen Özkan, ameliyata girmeden önce, "Tam yüz nakli planlıyoruz, ancak ameliyatın gidişatına göre kısmi yüz nakli de olabilir" dedi.
Yüz naklinin zor bir süreç olduğunu ve her şeyin yolunda gitmesini umduğunu söyleyen Yrd. Doç. Dr. Özlenen Özkan, eşi Prof. Dr. Ömer Özkan gelmeden önce kendisinin yüzün nakledileceği Recep Sert'i ameliyata hazırladığını vurguladı. Bir gazetecinin, "Siz de hamilesiniz ve doğumunuz yaklaştı" hatırlatmasına ise Yrd. Doç. Dr. Özkan, kendisinin bu durumlara alışık olduğu karşılığını verdi.
TÜFEK KAZASINDA YÜZÜNÜ KAYBETTİ
Bursa'nın İnegöl ilçesinde lokantacılık yapan Recep Sert, 6 yıl önce elindeki tüfeğin ateş alması sonucu çenesinden yaralandı. Kaldırıldığı hastanede 28 gün yoğun bakımda kalan Sert, çenesinin üçte ikisini, 12 dişini, burnunu ve sol gözünü kaybetti.
Sıvı ve mama türü gıdalarla beslenen, konuşmakta güçlük çeken Recep Sert, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nin yaptığı yüz nakillerinin ardından kente gelerek yüz nakli başvurusunda bulundu. Bir yıl önce Organ Nakli Koordinasyon Merkezi'nde Prof. Dr. Ömer Özkan ile görüşen Sert, nakil listesinde yerini aldı.
DİĞER ORGANLAR ALINAMADI
Muğla Yücelen Hastanesi Başhekim Yardımcısı Operatör Doktor Nasır Ordubatlı, Polonyalı turist Kucza'nın diğer organlarının alınamadığını söyledi.
Nasır Ordubatlı, "Hastanın beyin ölümünün gerçekleşmesi üzerine aile din, dil, ırk farkı gözetmeden organları bağışladı. Kalp, böbrek, karaciğer ve korneaları uygun olmadığı için alınamadı. Sadece yüz nakli gerçekleşecek. Nakil işlemi sonrası hasta Adli Tıp'a gönderilerek kesin ölüm nedeni de belirlenecek" dedi.
Kucza'nın, ölüm nedenine kalp ve damar hastalığına bağlı epileptik atak tanısı konulduğu belirtildi. Kucza'nın ailesinin, Polonya'daki sigorta firmasıyla görüşerek organların bağışlanmasını talep ettiği, yapılan inceleme sonucu kalbinde CPR (kalp pili) olduğu için kalbinin alınamadığı, karaciğer, böbrekler ve korneaların da nakle uygun olmaması nedeniyle bu organların da alınamadığı kaydedildi.
BAKAN MÜEZZİNOĞLU TAKİP ETTİ
Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu ise vericiden yüzün alındığı saatlerde yaptığı açıklamada, konuyu yakından takip ettiğini söyledi. Türkiye'nin organ nakli konusunda kat etmesi gereken yol olduğunu belirten Bakan Müezzinoğlu, "Ömer hoca ve ekibi şu anda yola çıktı, geliyorlar. Türkiye artık bu noktalara geldi. Ambulans uçak, ambulans helikopter, seyyar ekipler ile Ömer Bey de maşallah, Allah nazardan saklasın, iyi bir ekibi var. Organ naklinde, yüz naklinde doku naklinde daha çok mesafeler kat etmemiz lazım" diye konuştu.
Bir turistin organlarını bağışlamasının insani bir duygu olduğunu kaydeden Müezzinoğlu, "Milletimizden de biz bunu istiyoruz. Organ bağışında çok gerilerdeyiz. İnsanı yaşatmak çok önemli. Bizim medeniyet anlayışımız der ki 'İnsanı yaşat ki devlet yaşasın.' Bu anlamda da vatandaşlarımızdan doku bağışında, organ bağışında daha çok duyarlılık istiyoruz" dedi.
DÜNYANIN TANIDIĞI EKİP
Akdeniz Üniversitesi Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi, Türkiye'nin ilk çift kol, ilk yüz ve dünyada kadavradan ilk rahim naklini de gerçekleştirdi.
Muğla'nın Milas İlçesi'nde motosikletiyle geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybeden 23 yaşındaki Fatih Demirel'in iki kolu, 25 Eylül 2010'da aynı ekip tarafından, Aydın'da 2008 yılında iki kolunu dirsek altından mısır silaj makinesine kaptıran 29 yaşındaki Cihan Topal'a nakledildi.
Prof. Dr. Özkan başkanlığındaki ekip, 9 Ağustos 2011'de de 21 yaşındaki Derya Sert'e 7 saat süren operasyon sonunda dünyanın ilk kadavradan rahim naklini yaptı. Daha önce birçok ülke doktorlarının canlı vericiden denediği, fakat başarılı olamadığı rahim naklini bu kez kadavradan alarak yapan ekip, tıp literatürüne geçti. Bu yöntemle hamile kalan ve bir süre sonra bebeğini düşüren Derya Sert'e önümüzdeki günlerde tekrar embriyo transferi yapılacak.
21 Ocak 2012 tarihinde Uşak'ta intihar sonucu hayatını kaybeden 39 yaşındaki Ahmet Kaya'nın yüzü, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde yine Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibi tarafından gerçekleştirilen ameliyatın ardından 19 yaşındaki Uğur Acar'a nakledildi.
Manavgat İlçesi Gebece Köyü'nde yaşayan ve 40 günlükken beşiğinde uyuduğu sırada evlerinde çıkan yangında alev alan battaniyenin üzerine düşmesi sonucu yüzü yanan Acar'a yapılan bu operasyon, Türkiye'nin ilk, dünyanın 16'ncı yüz nakli olarak tarihe geçti.
Aynı ameliyatla Ahmet Kaya'nın kolları ve sağ bacağı ise 34 yaşındaki Atilla Kavdır'a nakledildi. Kılcal damarlar nedeniyle uyum sorunu yaşayan ve morarma görülen bacak ertesi gün ameliyatla alınırken Kavdır nakilden 103 gün sonra mantar enfeksiyonu nedeniyle öldü.
Bu arada Türkiye'nin ikinci yüz nakli ameliyatı Hacettepe Üniversitesinde Cengiz Gül'e, üçüncü yüz nakli ameliyatı Gazi Üniversitesinde Hatice Nergis'e yapıldı.
Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Hastanesi'nde 15 Mayıs 2012'de gerçekleşen ameliyatla, Uşak'ta intihar sonucu yaşamını yitiren lise öğrencisi 19 yaşındaki Tevfik Yılmaz'ın yüzü, 35 yaşındaki Turan Çolak'a nakledildi. İzmir'in Kiraz İlçesi'nde yaşarken, 3.5 yaşında ocağa düşmesi sonucu yüzünün yanmasıyla hayatı değişen Çolak, bu ameliyatla Türkiye'nin 4'üncü, AÜ'nün 2'nci yüz nakillisi oldu.
NAKİL 6.5 SAAT SÜRDÜ
Muğla'daki tatili sırasında denizde yüzerken fenalaşıp ölen Polonyalı turist Andrzej Kucza'nın yüzü, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde 6.5 saat süren operasyonla Recep Sert'e nakledildi. Prof. Dr. Ömer Özkan ve ekibinin gerçekleştirdiği saat 08.00'de başlayan ameliyat, saat 14.30'da sona erdi.
BABAYA 500 LİRA YOL PARASI YARDIMI
Bursa'nın İnegöl İlçesi'nde 6 yıl önce elindeki tüfeğin ateş alması sonucu yüzü tanınmaz hale gelen ve bugün Akdeniz Üniversitesi'nde Polonyalı turistten yüz nakli yapılan 26 yaşındaki Recep Sert'in babası Cafer Sert, yol parası bulamadığı için dün oğlu ile birlikte Antalya'ya gidemedi.
Daha önce müteahhitlik yaptığını anlatan Cafer Sert, oğlunun tedavisi için bugüne kadar 580 bin lira harcadığını söyledi. Tüm mal varlığını bitirdiğini, oğlunu görmek için Antalya'ya gidecek yol parası olmadığını söyleyen Cafer Sert, bugün yardım için İnegöl Kaymakamlığı'na başvurdu.
İnegöl Kaymakamı Aziz İnci ise Cafer Sert'in talebini hemen değerlendirip 500 lira yol parası verilmesini sağladı. Kaymakam İnci, "Tüm dualarımız Recep ile birlikte. Ameliyatın başarılı geçmesini ve Bursa'ya sağ salim dönmesini bekliyoruz" dedi.
"ESKİDEN VARLIKLIYDIM"
Kaymakamlıktan aldığı yol parasıyla akşam saatlerinde Antalya'ya gideceğini belirten Cafer Sert akşam saatlerinde Antalya'ya gideceğini söyledi.
Eskiden varlıklı olduğunu bugün cebinde 5 lira bile olmadığını söyleyen Cafer Sert, "Durumum çok iyiydi ancak varımı yoğumu oğlumun iyileşmesi için harcadım. Evimi sattım, şu an tükenmiş durumdayım. İnşaatlarda çalışarak ailemin geçimini sağlamaya çalışıyorum. Zaten oğlum da Kaymakamlığın bizlere parasını verdiği mamalar ile besleniyor" dedi.
'44 AMELİYAT GEÇİRDİ'
Oğlunun 6 yılda tam 44 ayrı ameliyat geçirdiğini söyleyen Cafer Sert, şunları söyledi:
"Yavruma yüz nakli yapılacak olmasından dolayı çok mutluyum. Ayrıca çok da üzüntülüyüm. O Antalya'da yapayalnız. Bizim de Antalya'ya gelmemizi istediler. İmkanlarım kısıtlı olduğundan dolayı gidemedim. Eski yüz yapısına kavuşması için Allah'a dua ediyorum. Beni en fazla, böyle bir günde çocuğumun yanında olamamam üzüyor."
Organ bağışı yapan Polonyalı turist Andrzej Kucza'nın ailesine teşekkür eden Sert, "Ne onlar bizi tanıyor ne de biz onları tanıyoruz. Allah onlara da sabır versin. İlgililere de teşekkür ederim" dedi.
Baba Cafer Sert oğlunun yüz naklini olacağını, kalp hastası olan eşinin heyecanlanmaması için haber vermediğini sözlerine ekledi.
TAM YÜZ NAKLİ YAPILDI
Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde 6.5 saat süren ameliyatla yüz nakli yapılan Recep Sert'e, göz kapakları ve kulak haricinde tam yüz nakli yapıldığı kaydedildi. Polonyalı turist Andrzej Kucza'nın üst ve alt çene kemiklerinin de Recep Sert'e nakledildiği açıklandı. Operasyonun oldukça başarılı geçtiği belirtildi.
HAVALİMANINDA MÜTHİŞ TESADÜF
Recep Sert'in kız arkadaşı Elif Tercüman, DHA muhabirine İzmir'den Antalya'ya geliş hikayelerini anlattı. Elif Tercüman, bir işleri nedeniyle Bursa'dan İzmir'e 2-3 günlüğüne geldiklerini belirterek, "Müjdeli haberi İzmir'de aldık. Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Organ Nakil Koordinatörü, hemen Antalya'ya gelmemizi istedi. Uçak biletinin 120 TL olduğunu öğrendik. Cebimizde tam da 120 TL vardı. Recep'i tek başına göndermek üzere havalimanına geldiğimizde, uçuş masraflarıyla birlikte bileti 170 TL'ye alabileceğimizi öğrendik. Kimsede para bulamadık. Çaresiz kalmıştık" dedi.
CEP TELEFONUMU SATMAYI DÜŞÜNDÜM
Recep Sert'in Antalya'ya gelişi imkansızlaştığı sırada adeta bir mucize yaşandığını aktaran Elif Tercüman, şöyle devam etti:
"Cep telefonumu satmak için girişimlerde bulunuyordum ki o sırada yüz nakil ameliyatına girmek için İzmir'den Antalya'ya gidecek olan Prof. Dr. Murat Akalan ile havalimanında karşılaştık. Murat Bey hemen koordinasyon merkezini aramış, Recep'i yüz profilinden tanımış ve aynı havalimanında olduklarını söylemiş. Eksik olan uçak bileti parasını Prof. Dr. Murat Akalan tamamladı. Recep, Prof. Dr. Akalan ile birlikte uçağa binip Antalya'ya gitti. Ben de bir yakınımdan para bularak otobüsle bu sabah saatlerinde Recep'in sevk işlemlerini takip etmek ve yanında bulunmak için Antalya'ya geldim. Recep 2 hafta önce 10'uncu yüz ameliyatını olmuştu. İnşallah bu son ameliyatı olur."
'YÜZÜNÜ DEĞİL YÜREĞİNİ SEVDİM'
Akdeniz Üniversitesi Hastanesi'nde bugün tam yüz nakli yapılan Recep Sert'in kız arkadaşı Elif Tercüman, tanışma hikayelerini de şöyle anlattı:
"Recep ile 3 yıl önce Bursa'da bir arkadaş ortamında tanıştık. Ben eczanede kalfa olarak çalışıyorum. İlk görüşte Recep'e karşı ilgi ve sıcaklık hissettim. Dış görünüşe önem veren bir insan değilimdir. Onun kalbinin sıcaklığı, benim için yeterliydi. Ben de esprili bir ruha sahibim. Belki de bu birlikteliğimize zemin hazırladı. Ben onun yüzünü değil yüreğini sevdim."
Başından daha önce bir evlilik geçen ve 6 yaşında oğlu olan Elif Tercüman, oğlunu uzun süredir görüşmediği babasının yanına gönderdiğini ve bu sırada bir işi halletmek üzere Recep Sert ile İzmir'e ulaştıkları sırada hastaneden nakil telefonu geldiğini söyledi.
Seyfettin ARAS/İNEGÖL (Bursa), (DHA)
Akif ARICI- Erol AKKIR- Bülent TATOĞULLARI- Mustafa SARIİPEK/ANTALYA- MUĞLA, (DHA)