400 yıllık kuyular yazın buz gibi su için karla dolduruldu

Hacılar ve İncesu ilçelerinde 400 yıl öncesine dayanan ve o yıllarda su ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılan 1200 kuyudan yaklaşık 300'ü, günümüzde yaz aylarında soğuk su elde etmek için kullanılıyor. Derinliği 5-10 metre arasında değişen kuyular, kış aylarında tonlarca karla dolduruluyor. Hacılar'daki kuyular da yaza hazırlık için Erciyes Dağı'nın eteklerinde kürüklerle kamyon ve traktörlere yüklenen kar, kuyulara depolandı. Kar basıldıktan sonra ağzı kapatılan kuyular, yaz başından itibaren açılıp, yaz boyunca bir nevi buzdolabı gibi kullanılıyor. Kuyulardaki karın kısmen erimesiyle elde edilen su kovalarla çekilip içilirken, kovalarla çıkarılan kar ise tabak ve kaselerde üzerine yoğurt, pekmez, ceviz, fındık dökülerek yeniyor.

Mahmut Gengeç, babası ve dedesinden öğrendiği kuyuya kar basma geleneğini sürdürdüğünü söyleyerek şöyle konuştu:

"Bizler, eski bir geleneği yaşatmaya devam ediyoruz. Erciyes eteklerinden getirdiğimiz karın öncelikli olarak çok temiz olması gerekiyor. Üzerinde toprak kalıntısı olmaması lazım. Kuyuları da hep temizleriz. Kuyu içerisinde geçen yıldan kar suyu varsa onu boşaltırız. Kar çok yağarsa evimizin çevresinde, yoksa Erciyes eteklerinden kamyonlarla kar getiriyoruz. 400 yıldır büyüklerimizin yaşattığı geleneği sürdürüyoruz. Eskiden ilçemizde su yoktu. 1970'li yıllarda ilçemize su geldi. Ondan öncesinde herkes su ihtiyacını kar kuyularından temin ederdi. Ocak-Mart aylarında karlar kuyuya basılır, Temmuz-Ağustos ayında tüketilir."

Yasin DALKILIÇ-İlyas KAPLAN/KAYSERİ, (DHA)