1 kilo domates fiyatına bir kavanoz kapağı

ATB Eylül ayı meclis toplantısı, Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında ATB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, yönetim kurulu ve meclis üyelerinin katılımıyla yapıldı. Toplantıda ATB Başkanı Ali Çandır, tarım sektörü ve genel ekonomi üzerine değerlendirmelerde bulundu.

EKONOMİ KÜÇÜLDÜ, TARIM BÜYÜDÜ

Tarımın stratejik bir sektör olduğunu belirten Ali Çandır, ikinci çeyrek büyüme rakamlarına göre genel ekonomi yüzde 1,5 küçülürken tarımın ise yüzde 3.4 büyüdüğünü söyledi. Tarım sektörünün bu özelliğini son 20 yıllık geçmişle değerlendiren Çandır, “Ekonomimizin kötüye gidişini frenleyen ve direncini artıran bir performans göstermiştir. Ekonomimizin hızlandığı dönemlerde ise bu hızlanmadan payını yeterince alamamıştır. Bu iki tespitten anladığımız, tarımsal üretim ve ticaret faaliyetleri ancak zor zamanlarda hatırlanmakta ve öne çıkmaktadır" dedi.

DAHA FAZLA BORÇLANMAK ZORUNDA KALINDI

Tarımın faaliyetlerini her koşulda sürdürmeye kararlı, zorluklara karşı direnci nispi olarak yüksek bir sektör olduğunu belirten Çandır, “Açıkçası başka da alternatifi yoktur. Nispi olarak kanaatkar ve talepleri daha mütevazı olan bir sektör. Bu 20 yıllık geçmişte girdi maliyetleri artışıyla ürün fiyatları artışı arasında hala aleyhimizde ciddi açıklık bulunmaktadır. Son 1 yılda da ürün fiyatlarındaki artış hızı, girdi maliyetlerindeki hızın altında kalmıştır. Hatta bu devir öyle boyutlara ulaşmıştır ki tarımsal fiziki kapasite aynıyken faaliyetleri sürdürebilmek için daha fazla borçlanmak kredi kullanmak zorunda kalınmaktadır" dedi.

SUSAM HASADI BAŞLADI

Yaklaşık 50 bin dekar alanda 3 bin 500 tonluk susam üretimiyle ülke susam alanlarının yüzde 19'unu, üretimin ise yüzde 20'sini karşılayan Antalya'da hasadın başladığını açıklayan Çandır, yerli susamın 15-16 TL, ithal susamın ise 8-10 TL aralığında fiyatlandırıldığını söyledi. Geçen yıl bölgede faaliyet gösteren tarım kredi kooperatiflerinin de susam almaya başlamasıyla fiyatta yüzde 40 düzeyinde artış yaşandığını hatırlatan Çandır, “Bu artış özellikle Manavgat'taki üreticiyi motive etmiş ve daha fazla susam ekmesini sağlamıştır. Ancak dövize endeksli bulunan ilaç- gübre- mazot gibi girdiler ile işçi maliyetleri üretmenin cazibesini düşürmektedir" diye konuştu.

SUSAM ÜRETİMİNDEKİ BEKLENTİLER

Üretimin cazip olması için verilen emek karşılığında yüzde 40-50'yi aşmayan maliyetlerle çalışılmasının gerekli olduğuna işaret eden Çandır, yüzde 80'in üzerinde dışa bağımlı olunan susam üretiminin geliştirilebilmesi için kısa vadede şu önerileri sıraladı:

“Susam destekleri artırılmalı ve aynı dönemde üretimi yapılan diğer ürünlerin destekleri azaltılmalı. Toplu üretim-planlamayı motive eden destekler sunulmalı ve ardından makineli tarıma geçişe olanak sağlanmalı. Susam üretiminde kullanılacak ilaç-gübre-mazot gibi girdi maliyetleri ciddi düzeyde sübvanse edilmeli. Susam ve diğer tarım işlerinde çalışmayı cazip hale getirecek sosyal güvenlik uygulamaları üretimi artıracaktır."

SÜT VE ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİNDEKİ ORTAK SORUNLAR

Borsa üyesi süt kooperatifleri ve zeytinyağı üretim tesisi sahiplerinin ortak sorunlarından da bahseden Çandır, “Başta elektrik olmak üzere maliyetlerin geçen yıla oranla en az yüzde 50 düzeyinde arttığıdır. Bunlar dışında zeytinyağcılar; tağşişli yağ, atık yönetimi ve zararlılarla mücadelenin yanı sıra fiyat konularında görüş alış verişinde bulunmuşlardır. Süt kooperatifleri ise satış sonrası alacaklarındaki vadelerin uzaması, kalite ve standart nedeniyle süt sanayicileri tarafından fiyat kırma hacmindeki artışlar, süt satılan firmalardan yem alma mecburiyeti, Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin Halk Süt projesinin bir an evvel uygulamaya alınması ile çiğ sütün piyasaya arzının tamamen yasaklanması beklenmektedir" dedi.

1 KİLO DOMATES FİYATINA KAVANOZ KAPAĞI

Geçen üretim sezonunda domates başta olmak üzere artan yaş sebze fiyatları nedeniyle tüketicilerin bu yıl kışlık salça ve sos gibi konserve yapımına rağbet ettiğini dile getiren Çandır, “Öyle ki piyasada konserve kapağı kalmadığı yönünde haberleri hep birlikte izledik. Neredeyse 1 kilogram domates fiyatına 1 adet kapak satıldığını gördük. Önümüzdeki dönemde enflasyonda ve maliyetlerde bir düşüş olacağı beklentisi kamuoyunda hakim. Umuyoruz ki bu beklenti gerçekleşir ve başta domates olmak üzere yaş sebze fiyatlarında üreticinin kazandığı tüketicinin zorlanmayacağı fiyatları yaşarız" diye konuştu.

SARIMSAK FİYATLARI 25-40 TL ARASINDA

Geçen yıl soğan fiyatlarının çok konuşulduğunu, bu yıl ise sarımsağın konuşulacak gibi olduğuna dikkat çeken ATB Başkanı, “Geçtiğimiz yıl birim fiyatlarının düşük olması nedeniyle ürünün daha az ekilmesi, iklim koşulları nedeniyle üretim bölgelerindeki ürünün azalması ve ithalat vergileri nedeniyle; yaklaşık 100 bin ton civarında tüketimimiz olan sarımsak, kalitesine göre 25 ile 40 TL arasında fiyatlanmaktadır. Bu sorunun temeli iktisatta örümcek ağı teoremi olarak da adlandırılan üreticinin bir sonraki üretim döneminde yüksek fiyatlı ürünü üretme isteğidir. Çözümü ise toplu-üretim planlamasının yapılması ve uygulanması ile tarımsal desteklerin önceden açıklanması ve zamanında ödenmesidir" dedi.

YÖREX'E 80 KENTTEN KATILIM

Bu yıl 10'uncusu düzenlenecek Yöresel Ürünler Fuarı'na (YÖREX) şu an için 80 kentten katılımının kesinleştiğini açıklayan Ali Çandır, 23-27 Ekim tarihlerinde doğusundan batısına, kuzeyinden güneyine yöresel ve coğrafi işaretli tüm zenginliklerin Antalya'da buluşacağını söyledi. Fuara tüm Antalyalıları ve o dönemde Antalya'da bulunacak herkesi davet eden Çandır, "YÖREX kapsamında düzenleyeceğimiz tüm faaliyet ve etkinliklerimizi önümüzdeki günlerde kamuoyu ile paylaşacağız" dedi.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)