'Leylek göçü' heyecanı başladı

Her yıl, Afrika kıtasından bahar ayı ile birlikte kuzey ülkelerine doğru yola çıkan göçmen kuşlar, yaz boyu yavrularını kuzey ülkelerinde büyütüp, sonbahar ile dönüş yolculuklarına başlıyor. Dönüş yolunda ise Türkiye’nin Avrupa Leylek Köyleri Birliği'ne üye tek köyü olan Karacabey ilçesindeki Eskikaraağaç köyü, başta leylek olmak üzere yüzlerce türden binlerce göçmen kuşa ev sahipliği yapıyor. Şubat ayının gelmesiyle Eskikaraağaç köyünde yaşayanlar ile doğa fotoğrafçıları ve kuş gözlemcilerinin de heyecanı başladı. Şubat ayının sonunda Türkiye'ye gelip, Ağustos ayının sonlarında güney ülkelerine göç eden leylekleri ve diğer kuş türlerini görüntüleyen doğa fotoğrafçısı Alper Tüydeş, bu yıl da göç heyecanının başladığını belirtti.

'BİR KISMI TÜRKİYE'DE ÜREYECEK'

Leyleklerin göç rotasını belirlemek amacıyla kuş halkalama istasyonlarınca her yıl kuşların ayağına kod numaralı halka takıldığını anlatan Tüydeş, "Leylek Köyleri'ne üye olan, Türkiye'deki ilk ve tek köy olan Eskikaraağaç köyü. Uluabat Gölü'nün kıyısında doğası, tabiatı, tarihi ve kültürel özellikleriyle öne çıkan bir yerleşim yeri. Uluabat Gölü, kuş göçü için önemli bir nokta. Havası leyleklerden başlayarak su kuşları, yırtıcı kuşlar gibi türlerin bolca kullandığı, kuşların göç rotası üzerinde kalan bir yer. Ağustos ayı itibariyle leyleklerimizi yolcu ettik. Şubat sonuna doğru yeniden güneyden başladıkları göç yolculuğunda Türkiye'den geçerek bir kısmı Türkiye'de üreyecek, bir kısmı da Polonya'ya kadar çıkarak oralardaki sulak alanlarda, ıslak meralarda beslenip üreme faaliyeti gerçekleştirecekler" dedi. Tüydeş şöyle konuştu:

"Bilim adamları, her yıl dünya üzerindeki on binlerce kuşun ayaklarına, üzerinde her bir kuşa ayrı olmak üzere kod numarası yazılı halka takıyorlar. Buradaki amaç, kuşların göç yolculuğunu ortaya çıkarıp rotalarını, güzergahlarını, konakladıkları ve beslendikleri alanları belirleyip, türler üzerinde yaptıkları araştırmalarda bunları kullanmak. Bu, samanlıkta iğne aramak gibi bir şey oluyor. Kuşların ayağındaki halkayı taktıktan sonra, kuşların göç ettikleri noktada bir başka kuş gözlemcisine, ölü dahi olsa, halkalandığı ülkenin kuş halkalama istasyonuna geri bildirim yapılması gerekiyor. Bu biraz zorlu süreç olduğu için, burada elde edilen bilgiler çok önemli. Halkalı kuşun ayağındaki kod numarasını o ülkeye göndermek çok önemli. Çünkü zor bir çalışma. Geri dönüşümü yıllar alan bir çalışma. Normalde, bir kuş gözlemcisinin yıl içerisinde, 1 veya 2, çok şanslıysa 3 tane kuşa denk gelmesi mümkün. Ben geçen yıl, özellikle halkalı leylekleri dikkate alan bir çalışma gerçekleştirmiştim. Bahar ayındaki göçlerde yaklaşık 25 tane farklı kuşun ayağındaki halkayı okuyarak o ülkeye geri bildirim yaptım. Sanırım Türkiye için bir rekordur. Yaşadığım bölgenin, göçmen kuşların güzergahı olması önemli bir etken. Gözlemlediğim türler içerisinde Polonya, Almanya, Sırbistan, Çekya, Hırvatistan, Macaristan, Yunanistan, İsrail gibi farklı ülkelerdeki halkalama istasyonlarının taktığı halkalara denk geldim. Hatta geçtiğimiz yıl, Yunanistan'a ait iki tane halkalı leylek fotoğrafladım. Kod numaralarını da geri bildirim yapınca, Yunanistan'daki kuş halkalama merkezinde görevli arkadaşlar teşekkür etti. 2020 yılında halkalanan ilk leyleğe Alper ismini vererek de bunu perçinlemişlerdi. Bu da benim çok hoşuma gitti." 

'İLK KAFİLELER AY SONUNDA GELMEYE BAŞLAYACAK'

Doğa fotoğrafçısı olarak göçlerin başlamasından duyduğu heyecanı dile getiren Tüydeş, "Şubat ayı itibariyle bizde de heyecan başladı. Ülkemizde kışın kalan leylekler de var. Şubat sonu itibariyle ilk kafileler Türkiye'de görülmeye başlayacak. Şu an kış ayı içerisinde olsak da leylekler göç yolculuğunun heyecanına başladı. Onlarla birlikte aynı heyecanı biz de kuş gözlemcileri ve kuş fotoğrafçıları olarak yaşıyoruz. Mart, Nisan, Mayıs, en verimli ve en yoğun geçen dönemler olacak. Haziranla birlikte  kuşlar yeni yerlerine ulaşacak olduğu için üreme faaliyeti başlayacak. Ağustos itibariyle de güneye doğru geri dönüş başlayacak. Heyecanlıyım. Teleskop, dürbün, fotoğraf makinem yanımda.Hatta geçtiğimiz yıl, Yunanistan'a ait iki tane halkalı leylek fotoğrafladım. Kod numaralarını da geri bildirim yapınca, Yunanistan'daki kuş halkalama merkezinde görevli arkadaşlar Türkçe teşekkür mesajı attılar. 2020 yılında halkalanan ilk leyleğe Alper ismini vererek de bunu perçinlemişlerdi. Bu da benim çok hoşuma gitti" şeklinde konuştu.

Semih ŞAHİN/BURSA, (DHA)