'Haziranda, normal dönemden daha fazla kan ihtiyacı olacak'

Koronavirüs salgını ve ramazan ayı nedeniyle kan bağışı yapanların sayısı azalınca Kızılay'ın kan stokları da azaldı. Kızılay Orta Anadolu Bölge Kan Merkezi Müdürü Dr. Murat Güler, mart ayının başında koronavirüs tedbirleri ile birlikte herkesin evlerine çekildiğini, bu nedenle kan bağışıyla ilgili planladıkları organizasyonları hayata geçiremediklerini söyledi. Güler, "Biz her yıl ramazan ayının hemen öncesinde yaklaşık 2-3 hafta kadar yoğun bir şekilde kan bağışı organizasyonu düzenleriz ve çok ciddi anlamda stoklarımızı doldururuz. Bu kanın bir ömrü var. 42 gün miadı var. Daha fazla alıp stoklama imkanımız yok. Sürekli aktif olarak çalışarak bu stoku doldurmak zorundayız. 'Covid-19' başlamadan önce de Türk Kızılayı'nda 100 bin civarında stokumuz vardı. Her gün artık bu stoktan yemeye başladık. İhtiyaçları buradan karşılamaya başladık. Kan bağışlarını çok istediğimiz düzeyde tutamadık" diye konuştu. 

'HAZİRANDA KANDA DAHA FAZLA İHTİYAÇ OLACAK'

Dr. Güler, ülke genelinde günde yaklaşık 9 bin ünite kan toplanırken, salgın sürecinde bunun 2 binlere düştüğünü belirterek, "Türkiye'de acil olmayan ameliyatları ötelediğimizden dolayı kan ihtiyacımız yaklaşık 6 bin kadar. Ama bütün hepsini öteleme şansınız yok. Doğum acil bir şeydir, talesemi hastaları, lösemi hastaları, kanser hastaları bunlar rutin sürekli kan bekleyen ya da uygunluğu olduğu zaman nakil bekleyen hastalardır. Normal zamanlarda ihtiyaç 9 bindi. Acil olmayan ameliyatlarımızı ötelediğimiz için normalleşme süreci başlayınca ihtiyaç daha da artacak. Normalde yaz aylarında insanlar tatile gidip kendilerini öteliyorlardı. Ama zannediyorum haziran başı itibarıyla eğer normalleşme gerçekleşirse kanda normal dönemden daha fazla bir ihtiyaç olacak. Dolayısıyla günde belki 9 bin değil, 11-12 binlerin üstüne çıkacak. O yüzden şimdiden şu andaki dönemdeki ihtiyacı karşılayıp üstüne de biraz koymamız gerekiyor" dedi.

'BAĞIŞ ALANLARI EN GÜVENLİ ALANLARDAN'

Şu anda sabit kan noktalarında fazla personelle çalıştıklarını kaydeden Güler, "Ekip organizasyonlarını yapabilirsek normalleşmeyle beraber bunu aşacağımızı düşünüyorum. Geçen ramazan ayında bulunan stokumuzun belki 10'da 1'iyle bu ramazana girebiliyoruz. Çok da stoktan bahsetmek söz konusu değil; çünkü 2-3 günlük ihtiyaçla döngüyü sağlayabiliyoruz. Ben sağlığı yerinde olan 18-65 yaş arasında olan bütün bağışçıları sabit kan alma noktalarımıza davet ediyorum. Kesinlikle emin olabilirler, burada hijyen koşulları son noktaya kadar sağlanıyor. Sosyal mesafeyi aynı şekilde yatak aralarında koruyoruz. Personelimiz her an eldivenlerini değiştiriyorlar. Ne gerekiyorsa yapıyorlar. Bağış alanları en güvenli alanlardan biri, diyebilirim" diye konuştu. 

'SAHURA KADAR ÇALIŞIYORUZ'

Dr. Murat Güler, kan bağışının orucu bozmadığını; ancak plazma bağışında vücuda tekrar kan verildiği için orucun bozulduğuna dikkat çekerek, "Normal bir kan bağışçısının kan verebilmesi için bir önceki ana öğününü güzel yemiş olması gerekiyor. Aktif olarak çalışan bir vatandaşımız öğleden sonra gelip tam kan bağışı yapmak istediği zaman reaksiyon riski oluşuyor. Biz zaten çalışmalarımızı 01.00-02.00 saatlerine kadar uzatıyoruz. Hatta kan veren olursa sahura kadar devam ediyoruz. Tutmayan, tutamayan bağışçılarımız iftardan önce ağırlıklı geliyor, iftardan sonra da kan bağışlamak isteyenleri davet ediyorum. Öğleden sonra gelip niyetli olup kan verdiği zaman reaksiyon gelişirse müdahale etmek zorunda kalabiliriz. Herhangi bir şekilde bir damar yolu açıp tedavi anlamında iyileştirmek için müdahale etmek zorunda olabiliriz. O yüzden bağışçılarımız kendini iyi hissediyorsa, yoğun bir çalışması yoksa oruç tutuyorsa öğlene kadar ya da iftardan sonra oruç tutmuyorsa herhangi bir saatte kan bağışına davet ediyorum" dedi.

Pelin ÜZEK KILIÇ- Fatih ERDOĞAN/ANKARA, (DHA)