AKDENİZ Üniversitesi (AÜ) Antalya Sağlık Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik Bölümü'nden uzman diyetisyen Hülya Kamarlı, sağlık problemi bulunmayan kişilerin, bayram süresince günlük 90- 120 gramı geçmemek kaydıyla et tüketmesini önerdi.
Diyetisyen Hülya Kamarlı, Kurban Bayramı'nda şeker ve şekerli besin tüketiminin yanı sıra et tüketiminin arttığını; şişmanlık, yüksek tansiyon, kalp- damar, mide ve şeker hastalığı olan kişilerin beslenmelerine dikkat etmesi gerektiğini söyledi. Kurban Bayramı'nda beslenme düzeninde büyük değişiklik meydana geldiğine değinen Kamarlı, "Kırmızı et, toplumumuzda sık tüketilen bir besin olmadığından bayramda aşırıya kaçmak, sağlık problemlerine yol açabilir. Bayram süresince kırmızı et tüketim miktar ve sıklığındaki artışa bağlı olarak günlük almamız gereken miktardan fazla doymuş yağ, kolesterol ve protein alırız. Bu durum özellikle kalp- damar hastaları, diyabet, hipertansiyon ve böbrek hastaları için risk oluşturmaktadır" dedi.
YAĞ VE KOLESTEROLE DİKKAT
Kırmızı etin iyi kalitede bir hayvansal protein olduğunu; demir, magnezyum, çinko ve fosfor gibi mineraller ile A, B1, B6 ve B12 vitamini bakımından da zengin olduğunu kaydeden diyetisyen Kamarlı, kırmızı etin doymuş yağ ve kolesterol oranının yüksek olduğunu aktardı. Bu nedenle çok yağlı kısımların tüketilmemesi ve etin üzerindeki görünür yağların çok iyi temizlenmesi gerektiğine işaret eden Kamarlı, sakatatlarda da kolesterol ve yağ miktarı fazla olduğundan tüketilmemesini önerdi.
KURBAN ETİ HEMEN TÜKETİLMEMELİ
Sağlık problemi bulunmayan kişilerin bayram süresince günlük 90- 120 gramı geçmemek kaydıyla et tüketmesini öneren Kamarlı, "Kurban Bayramı'nda yapılan yanlışlıkların başında etin kesildikten hemen sonra tüketilmesi gelmektedir. Kurbanlık hayvan ilk kesildiğinde ölüm sertliği olarak adlandırdığımız sertlik oluşur. Bu sertlik hem etin pişirilmesinde hem de sindiriminde zorluk yaratır. Midede şişkinlik, hazımsızlık gibi sıkıntılara neden olacağı için et soğuk ortamda en az 24 saat bekletildikten sonra tüketilmeli" dedi.
NASIL PİŞİRMELİYİZ
Etin tüketilen miktarları kadar pişirilme yöntemlerinin de önemine dikkat diyetisyen Hülya Kamarlı, "Et pişirilirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, buğulama, ızgara ya da fırında pişirme yöntemleri tercih edilmelidir. Et mangalda pişirilecekse de direkt ateşe maruz bırakılmamalı. Ateşe maruz kalarak kömürleşen ette kanserojen madde oluşmakta. Ayrıca etin ateşe yakın olması B1, B12 ve folik asit gibi vitaminlerin kaybına yol açar. Bu nedenle pişirilen et ile ateş arasında 15 santim mesafe bırakılmalı" diye konuştu.
KURBAN ETİ NASIL TÜKETİLMELİ
Etin E ve C vitamini içermediğini de kaydeden Kamarlı, bu nedenle mutlaka sebzeyle birlikte pişirilmesi ya da yanında C vitamin yönünden zengin taze sıkılmış meyve suyu, salata veya sebzeler tüketilmesini önerdi. Etle yapılan yemeklerin kendi yağıyla pişirilmesini ve ilave yağ eklenmemesi gerektiğine değinen diyetisyen Kamarlı, "Kurban Bayramı'nın geleneksel yemeği kavurmanın içersine pişirilirken tereyağı ya da kuyruk yağı eklenmemeli, kısık ateşte kendi suyuyla pişirilmeli" dedi.
ETLERİ NASIL SAKLAMALIYIZ
Diyetisyen Kamarlı, etin sağlıklı şekilde muhafaza edilmesi için de şu önerilerde bulundu:
"Mikroorganizma üremesini engellemek için etler mutlaka uygun koşullarda saklanmalı. Et büyük parçalar halinde değil, kıyma ya da kuşbaşı gibi küçük parçalara ayrılarak buzdolabı poşetlerinde tek kullanımlık olarak ayrı ayrı poşetlenip -2 derecede 1- 2 hafta, derin dondurucuda -18 derecede de daha uzun süre saklanabilir. Pişirmek için buzluktan çıkarılan et, oda sıcaklığında değil mutlaka buzdolabının alt raflarında çözdürülmeli ve hemen pişirilmelidir. Çözdürülen et kesinlikle tekrar dondurulmamalı."
VETERİNER KONTROLÜ ŞART
Kurbanlık alınırken mutlaka kurbanlığın veteriner kontrolünden geçmiş olmasına dikkat edilmesi uyarısında da bulunan uzman diyetisyen Hülya Kamarlı, veteriner kontrolünden geçmemiş ve sağlıklı koşullarda kesilmemiş, saklanmamış, pişirilmemiş etin tenya, şarbon, tüberküloz, salmonella gibi bulaşıcı hastalıklara yol açtığını kaydetti.
Erol AKKIR/ANTALYA, (DHA) -