'Tarihe Saygı Projesi' ile Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’ndaki birçok köyü yeni baştan yaratan OPET, sosyal sorumluluk gereği bu kez çok daha anlamlı bir projeye imza atıyor. 96 yıl önce vatanları uğruna ölümü göze alarak sergiledikleri kahramanlıkla adını dünyaya duyuran 57'nci Alay'ın askerleri anısına yapılan şehitlik, OPET tarafından yenileniyor.
Gelibolu Yarımadası'nda 10 Aralık 1992'de düzenlenerek törenle ziyarete açılan 57'nci Alay Şehitliği, 25 Temmuz 1994 tarihindeki orman yangınında büyük hasar gördü. 11 Kasım 1994'te tekrar ziyarete açılan 57'nci Alay Şehitliği, aradan geçen 19 yıllık süreçte yıprandı. 2006 yılında başlattığı 'Tarihe Saygı Projesi' kapsamında Gelibolu Yarımadası'ndaki Eceabat İlçesi ile bağlı 8 köyünü rehabilite eden OPET, bu kez 57'nci Alay Şehitliği'ni yenilemeye karar verdi. OPET ile Çevre ve Orman Bakanlığı arasında geçenlerde imzalanan protokolün ardından, 57'nci Alay Şehitliği'ni tarihe yakışır bir görünüme kavuşturacak çalışmalara başlandı.
İlk olarak 57'nci Alay Şehitliği'ndeki mezar taşları tek tek söküldü. Şehitliği çevreleyen duvarlar kaldırıldı. Nisan ayına kadar tamamlanacak proje kapsamında, şehitlik içerisinde bulunan şadırvan ve namazgah ibadete özel olarak konumlandırılıp yeniden yapılacak. Şehitliğin etrafını çevreleyen duvarlar kademeli olacak şekilde yeniden düzenlenecek. Üzerinde şehit adlarının yazılı olacağı yeni mezar taşları diklemesine konacak. Şehitlik içindeki abide restore edilerek yenilenecek. Tüm şehitlerin adları duvarlara yazılacak. Peyzaj düzenlemesi yapılacak. Şehitliğin yanındaki otoparkın zemini granit küp taşlarla kaplanacak. Şehitlik çevresindeki satış standları çelik karkas üzerine ahşap kaplamalı olarak yenilenecek. Aslına sadık kalınarak yeniden yapılacak olan şehitliğin bakım ve onarımını da 2016 yılına kadar OPET üstlenecek.
Projenin tarih danışmanı Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. Burhan Sayılır, 57'nci Alay'ın, Çanakkale Savaşları'nda çok önemli bir yeri kapsadığını söyledi. Yrd.Doç.Dr. Sayılır, "OPET !Tarihe Saygı Projesi! kapsamında şehitliği aslına uygun olarak restore ediyor. Geçen süreç içerisinde tahribatlar yaşanan şehitlik tarihimize ve şehitlerimize yakışır bir şekilde restore edilecek. Mustafa Kemal'in de anılarında bahsettiği Bombasırtı'ndaki bu şehitlik özelde 57'nci Alay Şehitliği'dir. Ama genelde Çanakkale Savaşları’nda şehit olan tüm askerlerimizin de temsili şehitliğidir. Şehitlik, 25 Nisan’da yapılacak Çanakkale Kara Savaşları'nın 96'ncı yıl dönümü törenlerinde yeniden ziyarete açılacak" dedi.
57'NCİ ALAY ŞEHİTLİĞİ
Çanakkale'yi denizden geçemeyen İtilaf Devletleri'nin 25 Nisan 1915 tarihinde Gelibolu Yarımadası'na ve Kumkale'ye asker çıkarmalarıyla Çanakkale Kara Savaşları başladı. 25-26 Nisan 1915 tarihlerinde Arıburnu'nda karaya çıkıp Conkbayırı'nda ilerleyen çıkarma kuvvetleri, 19'uncu Tümen Komutanı Kurmay Yarbay Mustafa Kemal'in 25 Nisan günü, "Ben size taarruz emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve komutanlar geçebilir" emrini uygulayan Türk birliklerince durduruldu. Bu birliklerden biri o sırada binbaşı rütbesinde olan Hüseyin Avni Bey'in komutasındaki 57'nci Alay'dı