Görme engelliler, bu sergide renkleri dokunarak anlıyor

Ressam Hülya Düzenli’nin ‘Dokun ve Bak’ isimli resim sergisi, Esentepe Kampüsü’ndeki Sakarya Üniversitesi Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi’nde açıldı. 40 yılı aşkın süredir çeşitli sanat okullarında öğretim görevlisi olarak görev yapan Hülya Düzenli’nin sergisindeki eserler, her rengin ayrı kabartma şekilleriyle sunularak, görme engelli bireylerin dokunarak resimlerdeki renkleri ve şekilleri algılamalarını sağlıyor. Düzenli'nin eserleri, QR kod uygulaması ile destekleniyor. Ziyaretçiler, QR kodunu tarattıklarında eserler hakkında detaylı bilgiye ulaşabiliyor. Hülya Düzenli, bu sayede görme engelli bireylerin de sergiyi hem dokunarak hem de işitsel olarak takip etmelerini sağlıyor.

Gerçekleştirdiği sıra dışı sergi ve resimleri oluşturma fikrinin ortaya çıkış sürecini anlatan ressam Hülya Düzenli, "Görme engelli bireyler için genellikle nesnenin kendisinden algıda öğrenme söz konusu. Renk soyut bir kavram. Peki soyut kavramları nasıl anlayacaklar? Evet, fizik bir gerçeklik ve kimyayı da ilgilendiren bir alan ama ışık yoksa renk yok. Biz rengi soyut olarak algılıyoruz ve çok anlam karşılığı var. Bunun üzerine rengi nasıl anlatırım diye düşündüm. Bir dokunma hissiyle anlatacağıma göre bir kabarıklık vermem gerekiyor. Kabarık bir çizgiye yön verirsem, rengin bu anlam karşılıklarıyla eşleştirebileceğimi düşündüm ve böylece her renk için kabarık çizgilerden oluşan bir kod yarattım. Ama emin olun ki ben bunları hiç bilmeden sezgisel olarak yaptım" diye konuştu.

‘BU BULUŞUN DÜNYA ÇAPINDA YAYGINLAŞMALI LAZIM’

Türkiye’de ve Avrupa Birliği’nde bu projenin fikir hakkına sahip olduğunu belirten Düzenli, “Bugün, hem Türkiye’de hem de Avrupa Birliği’nde fikir hakkını aldığım buluşu gerçekleştirmiş oldum. Burada en önemli şey şu; bu buluş, yararlanıcılarına ulaşabilmesi için eğitimde, sivil örgütlenmelerde söz konusu olması lazım. Dünya çapında bunun uygulamaya açık çalışmalarının yapılması, yaygınlaşması lazım” ifadelerini kullandı.

‘RENKLER ELİMDE CANLANIYOR SANKİ’

Ziyaretçilerden Sakarya Üniversitesi öğrencisi görme engelli Ayşenur Saban (27), “Renkler ellerimde canlandı. Çok şaşkınım, ilk kez bizi düşünen insanların olduğunu fark ettim. Hiçbir sergiye gelmemiştim daha önce. Normal şartlarda müzelere gittiğimizde hep böyle görseller olurdu. Dokunarak bakamıyorduk, baksak da anlamıyorduk. İlk defa renkler elimde canlanıyor sanki. Sarı renk nasıl, mor, turuncu, siyah, beyaz. İlk kez böyle renklere dokunuyorum ve çok garip hissediyorum. Beni hocam davet etti, hiç gelmemiştim daha önce böyle bir sergiye. İlk kez  böyle bir şey ile karşılaşıyorum. Birçok müzeye gittim ama dediğim gibi hep görsel vardı ve tanımlanamıyordu. Şu an böyle kendim dokunuyor olmam, kendi başıma ne olduğunu anlayabiliyor olmam gerçekten beni çok mutlu etti” dedi.

Sergi, Sakarya Üniversitesi Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Sergi Salonu'nda 10 Aralık Cuma gününe kadar ziyaretçilere kapılarını açık tutacak.

Ahmet Cüneyt KULAK/SERDİVAN (Sakarya), (DHA)