'Isparta'nın doğal taşları için coğrafi işaret alınmalı'

Isparta'da doğal taş madenciliği ile birlikte barit, ponza, olivin, manyezit gibi endüstriyel hammaddeler; alüminyum, krom, bakır, çinko gibi metalik madenler ve linyit kömürü yataklarının da bulunduğunu söyleyen Doç. Dr. Nazmi Şengün, 2020 yılı öncesine kadar kentin en büyük ihracat kaleminin madencilik sektöründe gerçekleştiğini ancak sonrasında meyve ve sebze sektörünün ivme kazanmasıyla ikinci sıraya gerilediğini anlattı. Kentin 2022 yılında 445 milyon dolarlık ihracatı olduğunu aktaran Doç. Dr. Nazmi Şengün, bu rakamın 70 milyon dolarının ise madencilik sektöründen elde edildiğini kaydetti. 

'5 BİN PERSONEL ÇALIŞIYOR'

Kentte ruhsatlı 205 taş ve mermer ocağı, madenleri işlemek için ise 15 fabrika bulunduğunu söyleyen Doç. Dr. Nazmi Şengün, "Isparta'da madencilik sektöründe yaklaşık 5 bin personel çalışıyor. Isparta'da doğal taş- mermer ocaklarının ruhsat sayılarına bakıldığında 35 adedi arama döneminde, 170'i işletme döneminde olmak üzere toplam 205 ruhsat bulunmaktadır. Yine Isparta'da bölgenin doğal taşlarını işlemek üzere yaklaşık 15 de irili ufaklı mermer işleme fabrikaları bulunmaktadır. Bu doğal taş, ocak ve mermer fabrikalarında yaklaşık 5 bin civarında mühendis, usta, kalifiye işçi olarak personel çalışmaktadır" dedi.  

'ISPARTA'NIN DOĞAL TAŞLARI İÇİN COĞRAFİ İŞARET ALINABİLİR'

Isparta'da taş ocaklarının Sütçüler, Eğirdir, Aksu ilçelerinde yoğunlaştığını belirten Doç. Dr. Nazmi Şengün, "Bu ocakların alansal büyüklüğü Isparta orman alanlarının yaklaşık binde 2-3'üne tekabül etmektedir. Özellikle Isparta'nın Sütçüler ilçesinde üretilen 'Ottoman bej', 'Tundra gri' gibi doğal taşlar için coğrafi işaret alınması gerekiyor. Isparta madencilik sektörü ve doğal taş sektörü kendi payını hedeflemek durumundadır. Yine Isparta açısından gül ve gülyağı, Uluborlu kirazı, kabune pilavı, el halısı gibi ürünlerin coğrafi işaret aldığını biliyoruz. Coğrafi işaret; belirgin bir niteliği, ünü ve diğer özellikleri bakımından kökenin bulunduğu yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünü gösteren işarettir. Gıda, tarım, maden, el sanatları, sanayi ürünleri coğrafi işaret tesciline konu olabilir. Bu doğal taşlar konusunda coğrafi işaret alan örnekler bulunmaktadır; Afyon mermeri, Amasya bej mermeri, Muğla beyaz mermeri gibi. Yine Isparta için de böyle bir uygulama yaparak, sektörün önünün açılmasında katkı sağlayacağını düşünüyorum" diye konuştu. 

ÇİN, HİNDİSTAN, ABD'YE İHRACAT

Isparta'da mermer ocaklarında genellikle bej ve gri renkli farklı dokularda ve Ottoman, Silver ile Tundra gibi ticari isimlerde mermer ve andezit doğal taşlarının üretiminin yapıldığını söyleyen Doç. Dr. Nazmi Şengün, mermerlerin büyük bölümünün ihraç edildiği belirtti. Mermer ocaklarında üretilen mermer bloklarının Çin ve Hindistan gibi ülkelere ihraç edildiğini anlatan Doç. Dr. Şengün, mermer fabrikalarında işlenmiş olarak üretilen mermerlerin ise ABD, Avrupa ve Ortadoğu'ya ihracatının gerçekleştirildiğini aktardı.  

YILLIK NE KADAR ÜRETİM YAPILIYOR?

Isparta'da mermer ocaklarında ortalama yıllık 350- 400 bin ton mermer üretimi yapıldığına da dikkati çeken Doç. Dr. Nazmi Şengün, üretilen Ottoman bej ve Tundra gri taşlarının ihraç edilen ülkelerde inşaat sektöründe binaların iç ve dış cephe kaplamalarında ve zemin döşemelerinde tercih edildiğini belirtti. Doç. Dr. Nazmi Şengün, bu yıl ocak- ekim döneminde Isparta ihracat rakamlarına bakıldığında yaş meyve ve sebzenin yaklaşık 94 milyon dolar, madencilik ürünlerinin ise yaklaşık 65 milyon dolar olarak gerçekleştiğini de sözlerine ekledi.

Ali ÇEVİKBAŞ/ISPARTA, (DHA)