Pinaları öldüren virüs, kıyılarımıza geldi

Akdeniz'in en büyük kabuklu canlılarından biri olan pinalar, büyük bir virüs tehlikesi yaşıyor. Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar, Türkiye'nin birçok deniz ve gölünde yaptığı çekimlerle tanınan Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu Çevre Kurulu Başkanı Tahsin Ceylan tarafından çekilen video ve görüntüleri paylaşarak, pinaların yaşadığı virüs tehdidine dikkati çekti.

PARAZİTLE BAŞI BELADA

Prof. Dr. Birpınar, pinanın Akdeniz'in en büyük kabuklu canlılarından biri olduğunu belirterek, “Kumluk zeminlerde saatte ortalama 6 litre su süzerek fitoplanktonlarla beslenirler. Denizlerimizin doğal temizleme mekanizmalarıdır. Sesil (bir gövde, sap vb. yapılar olmaksızın doğrudan bir yere oturma, aktif olarak yer değiştirememe) bir canlı olduğundan, kirliliğe karşı korumasız. Şimdi de bir parazitle başı belada, hızla yok oluyor" diye uyardı.

2016'DA ORTAYA ÇIKTI

İçinde yaşayan küçük kabuklularla simbiyotik (tamamlayıcı) ilişki içerisinde olan pinaların insanoğlunun hediyelik eşya merakı yüzünden neslinin tehlike altında olduğuna işaret eden Tahsin Ceylan ise, “Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN), pinaları öldüren virüsün, 2016 yılında ortaya çıktığını, Fransa, Malta, Tunus, Yunanistan, Türkiye ve İtalya kıyılarında çok etkin olduğunu açıkladı. Avrupa kıyılarında gelişmeye başlayan parazit, maalesef ülkemiz kıyılarında da etkisini gösterdi" dedi.

VİRÜS SİNDİRİM SİSTEMİNE SALDIRIYOR

Virüsün 2016'daki ilk salgının ardından İspanya'daki nüfusunun yaklaşık yüzde 99'unun ölümüne neden olduğunu ve hızla yayıldığını belirten Ceylan, “Bir haplosporidian parazit ve belki de diğer mikobakteriler, Akdeniz'in en büyük çift çenetli yumuşakçalarının hayatta kalmasını ciddi şekilde tehdit ediyor. Bazı Avrupa ülkeleri koruma amaçlı türü akvaryumlara taşıyor. Canlının sindirim sistemine saldıran virüs, türün kapanamamasına ve dış tehditlere açık hale gelmesine neden oluyor" dedi.

YASAL KORUMA ALTINDA

Popülasyona bulaşan parazitin canlıların hayatta kalma şansını da ortadan kaldırdığını anlatan Ceylan, “İnsanoğlunun hediyelik eşya merakı yüzünden nesilleri yıllardır tehlike altında olan pinalar, Akdeniz ve Ege Denizi'nin kumlu bölgelerinde yaşar. 60 metre derinliğe kadar sığ ve derin sularda bulunurlar. Genellikle Posidonia türü, deniz çayırlarının arasında görmek mümkün. Her türlü avcılığı 1992 yılından bu yana yasaklanmıştır" diye konuştu.

'VİRÜS SU ALTINDA DA ÖLDÜRÜYOR'

Plankton, mikroskobik canlılar ve organik besin maddelerle beslenen pinaların beslenme ve solunum amaçlı kabuklarını açtıklarını söyleyen Ceylan, “Denizlerimizin doğal temizleme mekanizmaları, çok acı bir şekilde hızla yok oluyor. Karasal alanda nasıl Covid-19 virüsüne karşı çaresiz durumdaysak, su altında da pinalar maalesef başlarına musallat olan virüs nedeniyle yaşamlarını hızla kaybediyor. Bu konuda bir çözüm üretebilme şansımız ne yazık ki yok. Virüs su altında da öldürüyor" dedi.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)