Lavantanın ekonomiye katkısı 5 milyon lira

Türkiye'de ilk olarak Isparta'nın Keçiborlu İlçesi'nde, yaklaşık 3 yıl önce de Burdur'un Karakent Köyü'ndeki Lisinia Doğa Yaşam Merkezi'nde ekimi yapılan lavanta üretimi yaygınlaşıyor. Çok az su tüketen ürün çeşidi olması dolayısıyla kuruyan Burdur Gölü'nün korunması için de büyük önem arzeden lavanta, Lisinia Doğa Yaşam Alanı içinde gölün hemen kenarına ekilirken, kentte de hızla yaygınlaştı. Isparta ve Burdur'un yanı sıra Muğla, Denizli, Antalya ve Afyonkarahisar illerinde de lavanta bahçeleri çoğalıyor. Türkiye genelinde toplamda 10 bin dekar alandaki lavanta üretiminin 6 bin dekarını Burdur ve Isparta karşılıyor.

HASAT DÖNEMİ BAŞLADI

İklim değişikliği ve hava sıcaklığının yüksek olması nedeniyle geçmiş yıllarda temmuz ayından itibaren çiçek açan lavantalar bu yıl haziran ayının son haftasında çiçek açtı. Görsel güzelliğiyle mor bir şölen oluşturan Burdur ve Isparta'daki lavanta bahçelerine binlerce yerli ve yabancı turist akın ediyor. Hasadı başlayan lavanta bahçelerinde çekilen birbirinden güzel fotoğraflar sosyal medyayı süslüyor. Lavanta, iki ilde kırsal turizme olan katkısının yanı sıra, başta yağı olmak üzere suyu, posası, kurusu ve üretilen çeşitli kozmetik ürünlerin satışıyla ekonomiye ciddi katkı sağlıyor.

TÜRKİYE'NİN EN BÜYÜĞÜ

Burdur'da ilk dikimi yapan ve bugün 1000 dekara yakın arazide lavanta üretimini sürdüren Türkiye'nin en büyük üreticisi konumundaki Lisinia Doğa Yaşam Alanı kurucusu Öztürk Sarıca, yağ çıkarmaya başladıklarını kaydetti. Bir taraftan bahçelere turistik gezilerin sürdüğünü söyleyen Öztürk Sarıca, lavantanın bölgedeki göllerin hızla kurumasına karşın az su tüketen bir bitki türü olmasıyla doğaya büyük katkı sağladığını, ilaç, kozmetik ve gıda gibi sektörlerde kullanılması dolayısıyla da önemli bir ekonomi ürünü olduğunu vurguladı.

100 KİLOGRAMDA 2 LİTRE YAĞ

Hazineden maden ocağı yapılacak kurak dağları kiralayıp lavantayla süslediklerini aktaran Öztürk Sarıca, henüz küçük boyda olanlardan dönümde 100 kilograma kadar ürün elde edilebildiğini söyledi. 100 kilogram lavanta çiçeğinden 2 litre yağ çıkarıldığını vurgulayan Sarıca, "1 litre lavanta yağının bu yılki minimum fiyatı 150 TL. Lavanta yağı gıda, parfümeri- kozmetik, tıbbi- ilaç ve tekstil sanayilerinde kullanılıyor. Lavantanın yağı dışında suyu, posası ve kurusu da tüm bu sektörlerde kullanılıyor. Suyunun litre fiyatı ise yaklaşık 3 TL" dedi.

5 MİLYON TL'YE YAKIN GELİR

Türkiye genelindeki 10 bin dekarlık arazideki üretimin yaklaşık 7 bin dekarının yağ üretimi için kullanıldığını belirten Öztürk Sarıca, toplamda 14 bin litre yağ elde edildiğini, bunun 2.1 milyon TL gelir sağladığını kaydetti. Yaklaşık 3 bin dekar alanda üretilen lavantanın ise kuru olarak değerlendirildiğine işaret eden Sarıca, kilogram fiyatının 8- 10 TL arasında değiştiğini, yaklaşık 1.6 milyon TL gelir sağladığını anlattı. Öztürk Sarıca, yağ ve kuru lavanta gelirinin yanı sıra suyu, posası, henüz kısmi üretimi yapılan krem, sabun gibi ürünler ve turizm geliri eklendiğinde lavantanın Türkiye ekonomisine bugünkü katkısının 5 milyon TL civarında olduğunu açıkladı.

BÜYÜYÜNCE VERİM ARTACAK

Türkiye'deki lavantanın çoğunluğunun yeni dikim veya 2- 3 yıllık olduğuna da dikkati çeken Öztürk Sarıca, yaşları arttıkça dönümdeki verimin de yükseleceğine işaret etti. Sarıca, şunları kaydetti:

"7 yaşındaki ürünlerden 1 dönüm arazide 500 kiloya kadar ürün elde edilebilir. Biz şu anda güzellik ve sağlık kremleri, oda spreyi, kolonya, sıvı ve kuru sabun, duş jeli, lavanta kesesi, lavanta çayı gibi çeşitli katma değerli ürünlerin üretimine başladık. Bu tür endüstriyel ürünlere dönüştürüldüğünde lavantanın geliri minimum 10 kat artar ve ülke ekonomisine katkısı da bu oranlarda büyür."

LAVANTA YASTIĞI SAKİNLEŞTİRİYOR

Lavantanın hoş kokusunun sinir sağlığı açısından ciddi fayda sağladığı ve sakinleştirici etkisi olduğuna dikkati çeken Öztürk Sarıca, tekstil sektöründe pamuk veya elyaf karışımı lavanta posası kullanılan yastık üretildiğini, bu yastıkların uykuya geçişi kolaylaştırdığını dile getirdi. Sarıca, lavantanın antiseptik ve antifungal özellikleriyle de cilt sağlığı bakımından çok yararlı olduğunu belirterek, lavantanın esansiyel yağlarının cilt ve saç sağlığı açısından da önemli olduğuna işaret etti. Öztürk Sarıca, çay olarak da içilebilin kuru lavantanın özellikle kese içinde evlerde çeşitli yerlere asılarak kokusundan faydalanıldığını anlattı.



Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)