Kaçak sigaranın mali boyutu

Araştırmada, 2012 yılının son çeyreğinde kaçak sigara kullanımının yüzde 13,4 iken bu rakamın 2013 yılının ilk 6 ayında yüzde 19,9'a yükseldiği belirlendi.

Birlik Başkanı Abdullah Sevimçok, Türkiye'nin sigara tüketiminde dünya 9'uncusu, yıllık sigara tüketiminin 5,6 milyar paket olduğunu söyledi. Türkiye'de yıllık 35,4 milyar liralık sigara tüketildiğini kaydeden Sevimçok, "Yıllık tüketimin 4,5 milyar paketlik kısmı yasal yollardan alınan markalardan tüketilmektedir. Yasal tüketimin piyasa değeri 32,1 milyar TL. 1,1 milyar paketlik kısmı ise kaçak, yasadışı sigara markalarından oluşuyor. Kaçak sigaranın piyasa değeri de yılda 3,3 milyar TL" dedi.

Sevimçok, bu yasadışı pazarın Türkiye'de her geçen gün daha da büyüdüğünü kaydetti. Abdullah Sevimçok, "2012 yılının son çeyreğinde Türkiye pazarındaki kaçak sigara oranı yüzde 13,4 iken, bu rakam 2013 yılının ilk 6 ayında yüzde 19,9'a ulaştı" şeklinde konuştu.

Kaçak sigara nedeniyle ortaya çıkan vergi kaybının yıllık 6,4 milyar TL olduğunu söyleyen Abdullah Sevimçok, "Piyasada yasal yolla 9 liraya satılan bir sigaranın aynı kalitedeki kaçağı 3 liraya satılıyor. Çünkü vergi yükü yok. Bu sigara yasal yolla satılsa 9 liraya alıcı bulacak ve bunun 6 lirası vergiye gidecek. Veya yasak sigaranın önüne geçilse, müşteri 9 liralık yasal yolla sunulanı alacak" diye konuştu.

Sevimçok, ayrıca yine yasadışı tüketilen sarımlık kıyılmış tütünlere dikkati çekti. Sarımlık kıyılmış tütünlerin, yanında yaprak sigara kağıdı veya makaron olmaksızın tek başına ve ambalajsız olarak satıldığını anımsatan Abdullah Sevimçok, bu yasadışı tütün mamullerinin, yasal kısıtlamaları ve sağlık düzenlemelerini tehlikeye attığını dile getirdi.

Yasadışı tütün mamullerinin, özellikle ruhsatlı olmayan kontrolsüz yerler veya kişiler aracılığıyla 18 yaşını doldurmamış kişilere satılabilir hale geldiğini anlatan Sevimçok, "Yasadışı tütün mamulleri üzerinde, etiketleme ve paketleme ile ilgili uygulamalar kullanılmamaktadır. Yasadışı tütün mamulleri ticareti, başta çocuklar ve gençler olmak üzere birçok mağduru olan bir suçtur. Vergi kaybına ve terörün finansmanına sebep olan bir faktördür. Bunun yanında vergisini, harcını, TAPDK ruhsatını, belediye işyeri açma ruhsatını almış esnafımıza cezalar konusunda haksızlık yapılmaktadır" dedi.

50 kiloya kadar sarmalık kıyılmış tütün satan bir kişiye 296 TL, 100 kiloya kadar bulundurana ise 593 TL ceza uygulandığını belirten Abdullah Sevimçok, yasal yoldan sigara satan esnafa ise en ufak bir hatada uygulanacak olan cezanın en az 29 bin 303 TL'den başladığına işaret etti.

Ömer ERDEM/ANTALYA, (DHA)