Hayvana karşı işlenen hangi suça ne kadar ceza geliyor?

ANTALYA Barosu adına TBMM Çevre Komisyonu'nda Hayvanları Koruma Kanunu'nda değişiklik öngören yasa tasarısı görüşmelerine katılan avukat Lider Tanrıkulu, taslak metinde ilk defa hayvanlara karşı işlenen suçlarda hapis cezası öngörüldüğünü söyledi. Tanrıkulu, hayvanı aç ve susuz bırakana 4 aydan 3 yıla, gücünü aştığı açıkça görülen fiillere zorlayanlara da 4 aydan 4 yıla hapis cezası öngörüldüğünü söyledi.

Hayvan hakları konusundaki gelişmeler, kanunda da güncelleme ihtiyacını ortaya çıkardı. Bu ihtiyaç çerçevesinde 19 Şubat'ta TBMM Çevre Komisyonu, Hayvanları Koruma Kanunu'nda değişiklik yapılmasına dair kanun tasarısı ile 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu'nun bazı maddelerinin değiştirilmesi hakkındaki kanun teklifinin birleştirilerek alt komisyonda görüşülmesi kararlaştırıldı. Alt komisyon, konuyla ilgili Şubat ayındaki ilk toplantısında konunun paydaşlarıyla buluştu ve yaklaşık 50 kişiyi süre kısıtlaması olmadan dinledi. Toplantıda aktarılan görüşler 10 başlık altında toplandı. İlk sıraya kanunda öngörülen cezalarını çok az olduğu, artırılması ve bazı suçlara mutlak suretle hapis cezası öngörülmesi oturdu. Bu toplantıyla birlikte komisyon; 81 belediye, 81 baro ve 7 üniversiteye konuyla ilişkin yazılı görüş sordu. 29 belediye, 10 baro, 5 üniversite, 3 meslek odası, 58 STK ve platformdan yazılı görüş geldi. 27 Şubat tarihli ikinci toplantıda yine konunun alakadarları dinlendi ve özellikle sahipli hayvanları sokağa terk edenlere ağır ceza verilmesi gündeme geldi.

Üçüncü toplantı ise, 17 Nisan'da yapıldı. Bu toplantıda sokak köpeklerinin saldırısına uğradığı bilinen eski Milletvekili Bayram Meral yaşadıklarını anlattı. 24 Nisan'daki 4'üncü toplantıda ise ilgili bakanlıklar, baro temsilcileri ve akademisyenler taslak metni müzakere etti; 30 Nisan'da son hali verilen metin Çevre Komisyonu'na sevk edildi. Meclis Çevre Komisyonu, 19 Haziran'da son tasarıyla ilgili son toplantısını yaptı ve Genel Kurul gündemine alınması için raporunu TBMM Başkanlığı'na sundu.

İLK KEZ HAPİS CEZASI ÖNGÖRÜLDÜ

Antalya Barosu Hayvan Hakları Kurulu Üyesi Lider Tanrıkulu, Çevre Komisyonu raporunun hayvanlar lehine bir takım maddeler barındırdığını ve sürdürülen hayvan hakları mücadelesinin kısmen de olsa taslak metne etki ettiğini söyledi. Yine de bunun kanun metnine ne kadar yansıyacağını bilemediklerini, bu sürecin dikkatli bir takipçisi olacaklarını kaydeden Tanrıkulu, taslak metinde en önemli kazanımın çeşitli suçlar karşısında öngörülen hapis cezası olduğunu söyledi.

HANGİ SUÇA NE KADAR HAPİS

Taslak metinde hayvanlara karşı işlenen suçlara karşı, 3 aydan 4 yıla kadar hapis cezası öngörüldü. İdari para cezalarının yaklaşık 4 kat yükseltildiği kanun taslak metninde, hayvanların doğal kapasitesini veya gücünü aşacak şekilde veya yaralanmasına, gereksiz acı çekmesine, kötü alışkanlıklara özendirilmesine neden olacak yöntemlerle eğitilmesinin ve hayvan dövüşü yaptırılmasının 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılması istendi.

Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, acımasız ve zalimce işlem yapmak, dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve sıcağa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmenin cezası 4 aydan 3 yıla hapis öngörülürken hayvanları, gücünü aştığı açıkça görülen fiillere zorlayanlara da 4 aydan 4 yıla hapis cezası istendi. Ayrıca hayvan bakımı eğitimi almamış kişilerce ev ve süs hayvanı satmanın ve bu hayvanları 16 yaşından küçüklere satmanın cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis olarak metinde yer aldı.

UYGULANMAYAN CEZAYA DÖNÜŞEBİLİR

Tanrıkulu, her ne kadar bu cezalar taslak metinde yer alsa da öngörülen hapis sürelerinin yine de az olduğunu dile getirdi. Özellikle 2 yıla kadar olan hapis cezalarında hükmün açıklanmasını geri bırakma durumunun geçerli olacağını ifade eden Lider Tanrıkulu, Çevre Komisyonu toplantısında hapis cezası öngörülen haller için ayrıca 'Hayvan bakımından men' cezası istediklerini ancak, AK Parti milletvekilleri tarafından 'çiftçiler ne yapacak' gibi bir gerekçeyle reddedildiğini söyledi.

Hapis cezalarının bugüne kadar sürdürülen hayvan hakları mücadelesinin önemli bir sonucu olduğunu kaydeden Lider Tanrıkulu, şöyle devam etti:

"Metin bu haliyle yasalaşırsa bu noktada denetim ve şikayetlerin incelenmesiyle ilgili idari yapı önem kazanacaktır. Ama şunu yıllar içinde öğrendik ki hayvan hakları mücadelesinde dernekler, platformlar denetimleri kendileri yapıyor ve bu noktada hapis cezalarının varlığı, onların mücadelelerini sürdürecekleri bir hukuk alanını açıyor."

Emre BAYLAN/ANTALYA, (DHA)-