Dişi kurt ‘Asena’ öldürüldü

KuzeyDoğa Derneği, Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) ile Kafkas, Utah, Zagreb ve Zürih üniversiteleri ortaklığında gerçekleştirilen proje çerçevesinde, Asena'ya Haziran ayında ve Kafkas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sami Özcan gözetiminde verici takıldı. KuzeyDoğa Derneği'nin Kars'ın Sarıkamış İlçesi ormanlarında 2010'da başlattığı büyük etoburların araştırılması projesi çerçevesinde GPS/GSM vericisi takılan ilk dişi kurt olan Asena'yı, dün kaçak avcılar vurdu.

Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yaban Hayat Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi'ne gönderilen ve Veteriner Ayşegül Çoban tarafından biyometrik ölçümleri alınan kurda, Patolog Doç. Dr. Hasan Özen tarafından yapılan nekropsi sonucunda, sol göğüs bölümünde saçma yarası tespit edildi. Saçmanın akciğerlere isabet ederek iç kanamaya neden olduğu belirlendi.

Vericinin takıldığı 3 Haziran'dan bu yana 1934 kilometre yürüyen Asena, 230 kilometrekarelik bir alanı, yani yakalandığı Sarıkamış Ormanı- Allahuekber Dağları Milli Parkı'ndan daha büyük bir alanı 5.5 ayda kat etti.

KuzeyDoğa Derneği'nin, 2010'dan beri yürüttüğü proje sırasında Kars'ta insanlar tarafından öldürülen en az 8 kurt tespit ettiklerini açıklayan KuzeyDoğa Derneği Başkanı ve Utah Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Çağan Hakkı Şekercioğlu, kurtların ekolojik değerine işaret ederek şunları söyledi:

"Sağlıklı ekosistemin göstergesi olan kurtlar; tavşan, domuz ve diğer otla beslenen canlıların üremesini kontrol altında tutar, otçul canlıların faaliyetlerini kısıtlayarak bu canlıların bitki örtüsüne verdiği zararı azaltır. Tilkiler gibi kurtlar da çiftçinin dostudur. Ancak artan insan nüfusu onların yaşama alanlarını daraltıyor. İnsanların doğanın içine yeni yerleşim alanları eklemeleri, orman alanların daralması onları insanlarla daha çok karşı karşıya getiriyor."

Doç. Dr. Şekercioğlu, ülkemizde sadece son 2 hafta içinde besin zincirinin tepesinde bulunan 4 farklı büyük memeli türünün yani 'leopar (pars), vaşak, karakulak ve son olarak da Türkiye'nin uydu vericili ilk dişi kurdu Asena'nın öldürüldüğüne dikkati çekti.

Sağlıklı ekosistemin önemli göstergelerinden olan kurtların, avladıkları canlı türlerinin sayılarını kontrol ederek doğal dengeyi sağladıklarına işaret eden ve ABD'de kurtların yok olması sonucu eko sistemin nasıl bozulduğuna örnek veren Doç. Dr. Şekercioğlu, "Ülkemizde de kurtların azalması, yaban domuzlarının sayılarının artmasına neden olur. Bu da doğal ve tarımsal ekosistemlere verdikleri zararı arttırabilir" dedi.

Kars'ın Sarıkamış bölgesinde düzenli olarak görülen bozayı ve kurtların, aslında iyi değerlendirilmesi gereken bir yaban hayatı turizm potansiyeli olduğunu dile getiren Doç. Dr. Şekercioğlu, ABD ile şu karşılaştırmayı yaptı:

"Sadece ABD Yellowstone Milli Parkı'na, her sene 151 bin kişi özellikle kurtları görmeye gelmekte ve kurt eko turizmi bölge halkına yılda 35 milyon dolar gelir sağlamaktadır. Bu milli parka, senede gelen 3 milyon ziyaretçinin çoğu, bozayı ve kurt görmeye gelmektedir. Batı ABD eyaletlerinde kurt eko turizmi hızla artan bir sektördür."

Doğu Anadolu'nun kurt ekoturizmi için ideal şartlara sahip olduğunu, avlanma devam ettikçe kurtların da insanlardan kaçacağını ve görülmeleri zor olduğu için Sarıkamış yaban hayatının turizmden hak ettiği geliri elde edemeyeceğini kaydeden Doç. Dr. Şekercioğlu şöyle konuştu:

"Ne yazık ki yaklaşık 400 kilometrekarelik Sarıkamış Ormanları'nın yüzde 85'i hala kesilmekte ve sadece yüzde 15'i korunmaktadır. Milli park içindeki bu yüzde 15'lik ormanda da kaçak ağaç kesimi yapılmaktadır. Dileğimiz, Sarıkamış Faciasının 100'üncü yıldönümü olan 2014'de 90 bin şehidimizin ebedi istirahat yeri olan Sarıkamış Ormanları'nın tümünün korunmasıdır."

Mehmet ÇINAR/ ANTALYA, (DHA)