Hazır laf yelkenden açılmışken birazda yelken sporu hakkında bilgi aktarmak isterim. Yelken rüzgar enerjisinden yararlanıp su araçlarının hareket ettirilmesini sağlayan bir araçtır. Yelken ile ilgili ilk bilgilere Mısır uygarlığında rastlanır. M.Ö. 5000 yıllarına dayanan bir geçmişte papirüsten yapılmış ilk yelken kalıntıları bulunmuştur.
Bilinen tarihe göre insanlar yaklaşık 7000 sene ırmaklarda, göllerde, denizlerde ulaşımı yelkenli gemilerle yapmışlardır. Son yüzyılda önce buhar gücü ardından motorların gücü yelkenin yerini almıştır. 18.Yüzyılda yelken bir spor aracı olarak da kullanılmaya başlanmıştır. Hollanda ve Belçika açıklarındaki büyük yelkenli gemilere insan, kargo taşıyan küçük yelkenli gemiler, karaya dönerken kendi aralarında yarışmaya tutuşmuşlardır. Bu yarışlar zamanla sistemli hale gelmeye ve kurallar oluşturulmaya başlanmıştır. Yarışlar sonucunda ödül olarak verilen kupalar, yarış için bir araya gelenlerin kurduğu örgütlerin kulüp ismini almasını sağlamıştır. Burada başlayan yelken yarışları kurulan yelken kulüpleri daha sonra İngiltere’ye yayılmış ve o dönemde dünyanın büyük bir kısmına hakim olan bu ülke sayesinde de dünyaya yayılmıştır. Son yüzyılda buhar ve motor gemilerde yelken kullanımını ortadan kaldırmasına rağmen yelken yerini spor alanında sürdürmeye devam ettirmektedir.
Yelkeninin tekneyi ileri götürmesi fizik kurallarına dayalı olmaktadır. Rüzgar bir direğe bağlı açılmış yelkenin iki yanından geçerken, özel şekli nedeniyle gidilen yöndeki yüzünde negatif basınç oluşturmakta ve teknenin yürümesini sağlamaktadır. Bu fizik kuralı nedeniyle teorik olarak yelkenli tekne rüzgarın hızından 2,8 kat daha fazla hız yapabilmektedir.
Yelkenli tekneyi rüzgarın estiği yönden bağımsız istediğiniz yere götürebilirsiniz. Tekne dümeni ve yelkene yön veren bumba, ıskota adı verilen sistemler ile yelken seyir teknikleri buna olanak sağlamaktadır.
Denizler ülkeler için çok önemli gelir kaynaklarıdır. Deniz taşımacılığı, balıkçılık, yat turizmi ve deniz sporları başlıca gelir getiren alanlardır. Bir ülkenin denizden yeterince yararlanabilmesi için deniz kültürüne ihtiyaç vardır bu kültürü de oluşturacak olan yelken sporu ve onun hayat bulacağı yelken kulüpleridir.
Yelken sporu denizciliğin abc’sidir demek yanlış olmaz. Yaygınlaşan yelken sporu deniz taşımacılığını dolaylı ve uzun vadede olumlu etkiler. Kısa vadede ise yat turizmini ve deniz sporlarını olumlu etkiler. Akdeniz’de dolaşan 350.000 yatın ülkemize gelmesini kolaylaştırır ve önemli turizm geliri sağlar. Bunun yanında yelken sporunda kullanılan tekne, direk, yelken, makara, halat vb… malzemeler imalat sanayini oluşturur ve istihdam sağlar. Yelken sporunda çalışan bir kişiye karşın 7 kişiye istihdam sağlandığı İtalya’da yapılan bir çalışma sonucunda ortaya çıkmıştır.
Yelken sporunda, kişi doğa ile baş başa kalmakta ve doğa ile işbirliğinin önemini yaşayarak öğrenmektedir. Bu da doğa bilincinin erken yaşlarda oluşmasını sağlamaktadır. Diğer yandan yelkenli tekneyi kullanırken bir dakikada ortalama 26 uyaran gelmekte, kişi bu uyaranları algıladıktan sonra onlara uygun karar vermekte ve kararını anında uygulamaktadır. Uyguladığı kararının sonuçlarını aynı anda almakta ve yaptıklarının sonuçlarını görme olanağını bulmaktadır. Bu süreçler kişinin akıl ve beden gelişimini olumlu etkilemekte, olgunlaşmasına katkı sağlamaktadır.
Özetle yelken kişisel gelişim yanında toplumsal ilerlemeye de önemli katkılar yapan bir spor dalıdır.
Yelken sporu turizm gelirlerinin artmasına ciddi katkıda bulunur, tanınmayı sağlar, saygınlık kazandırır.
“.....Toprakların ucu deniz olan bir ulusun sınırını, halkın kudret ve yeteneğinin hududu çizer. En uygun coğrafi konumda ve üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye; endüstrisi, ticareti ve sporu ile en ileri bir denizci ulus yetiştirme yeteneğindedir. Bu yetenekten yararlanmasını bilmeliyiz. Denizciliği Türk’ün büyük ulusal ülküsü olarak düşünmeli ve onu az zamanda başarmalıyız….”
Diyen önderimiz Mustafa Kemal Atatürk daha 1937 hükümet programında “Denizci Ulus” olmaya ve denizciliğe verdiği önemi böyle vurgulamıştır.
Sevgili yelkenci dostlarımız burada yazıma son verirken hepinize iyi seyirler dilerim.
Pruvanız neta,rüzgarınız kolayına olsun.
Selamlar