Kaş'ta orfoz alarmı

Köpek dişli lahoz gibi bazı türlerin ise neredeyse yok olduğu kaydedildi.
 
Akdeniz Koruma Alanları Ağı, Güney MedPAN, projeleri kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü koordinasyonunda, merkezi ve yerel yönetimler işbirliği ve WWF Dünya Doğayı Koruma Vakfı-Türkiye tarafından yürütülen projeyle, Kaş- Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesi (ÖÇKB) Denizel Yönetim Planı hazırlandı. Temmuz ayında onaylanan planla Kaş- Kekova ÖÇKB, Türkiye'nin denizel yönetim planıyla korunan ilk alanı oldu. Planın 2014- 2017 yılları arasında uygulanması öngörülüyor.
 
BİNDEN FAZLA DENİZ CANLISI
 
Antalya'da bulunan Kaş- Kekova ÖÇKB deniz alanının, sahip olduğu 1000'den fazla deniz türüyle Doğu Akdeniz'in en zengin alanlarından biri olduğu ifade edilen planda; bölgenin aynı zamanda orfoz, lahoz ve fangri gibi ekonomik açıdan değerli balık türlerinin yavrulama, beslenme ve toplanma alanlarına sahip olduğu vurgulandı.
 
Dalış, doğa ve tekne turizmi ile balıkçılığın bölgenin temel ekonomik faaliyetleri olarak sıralandığı planda, bu faaliyetlerin uzun dönemde devamlılığının, deniz alanının koruma ve kullanma dengesini oluşturacak yönetim planlamasıyla birlikte, izleme ve denetimi içine alan yönetim modelinin hayata geçirilmesine bağlı olduğu belirtildi. Planda yer alan uygulama hedef ve faaliyetler, bölgenin doğal, kültürel ve sosyo ekonomik değerlerini koruyarak kullanmayı öngören bir anlayışla kaleme alındı. Alanın sahip olduğu zengin doğal değerlerin bölgede yürütülen ekonomik faaliyetlerin sürdürülebilirliği için büyük önem taşıdığının altı çizildi.
 
SOMUT 4 HEDEF
 
Yönetim planında somut 4 hedef yer aldı. Birinci hedef Kaş- Kekova ÖÇKB'de deniz ve kıyı ekosistemini olumsuz etkileyen her türlü atık kirliliğinin 5 yılın sonunda en aza indirilmesi olarak saptandı. İkinci hedefi özel koruma bölgesinde kıyı ve deniz habitatlarının 5 yıl sonunda sağlıklı hale getirilmesi şeklinde ortaya koyan planlama, bunun gerçekleştirilmesi için şamandıra sisteminin geliştirilmesini öngören 7 faaliyet belirledi. Üçüncü hedef Kaş- Kekova ÖÇKB'nin koruma önceliği ve sürdürülebilir gelişimi sağlanması olurken, 4'üncü ve son hedef de Kaş-Kekova'nın katılımcı ve tek elden yönetiminin sağlanması olarak plana işlendi.
 
DALIŞ TURİZMİNİN GETİRDİĞİ RİSKLER
 
Kaş- Kekova ÖÇKB Denizel Yönetim Planı, bölgedeki sıcak sorunlara da yer verdi. Bu sorunlar içinde bölgenin temel geçim kaynağı olan dalış turizminin kontrolsüz gelişiminin yaratacağı risklere dikkat çekildi. Kaş'ta, çoğu KASAD (Kaş Sualtı Derneği) üyesi 20 dalış kulübünün hizmet verdiğine işaret edilen planda, ÖÇKB içinde 28 dalış noktası bulunduğu kaydedildi. Kontrolsüz dalış aktivitelerinin dip canlılarına zarar verebileceği ifade edilen planda, dalış turizmine ilişkin riskler şöyle sıralandı:
 
"Aşırı sayıda dalıcı, balık komünitelerini olumsuz etkileyebilir, tecrübesiz dalıcıların deniz tabanıyla olan kontrolsüz temasları sonucunda algler, bitkiler ve diğer canlılar hasar görebilir. Bu nedenle dalış aktiviteleri sınırlandırılmalı ve dalış noktaları için günlük dalıcı taşıma kapasitesi belirlenmelidir. Deniz bitkileri, tekne demirlemesinin yanında tecrübesiz dalıcılara karşı da korunmalıdır. Dalış teknelerinden gelen atık su ve katı atıklar sorun haline gelmektedir. Kalabalık yaz sezonu boyunca limandaki tesisler, bu atıklar ile başa çıkmakta yetersiz kalmaktadır."
 
SON KORUNAKLI BÖLGELERDEN BİRİ
 
Planda yer alan 2002 yılından bu yana Kaş- Kekova ÖÇKB içinde gerçekleştirilen çalışmaların sonuçları, söz konusu bölgenin, yasalarla korunan orfoz-lahoz bakımından Doğu Akdeniz kıyılarında kalmış korunaklı son bölgelerden biri olduğuna işaret etti. Elde edilen sonuçlar da bölge içindeki popülasyonların çok hızlı bir şekilde azaldığını ve köpek dişli lahoz gibi bazı türlerin neredeyse ÖÇKB içinde yok olduğunu gösterdi.

Emre BAYLAN / ANTALYA, (DHA)