Akademisyenlerden ‘yağmur hasadı’ projesi

Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aslıhan Esringü’nün yürütücüsü olduğu ‘Yağmur Suyu Hasadı ve Farklı Yetiştirme Ortamları Kullanılarak Kendi Kendine Yetebilen Peyzaj Alanlarının Oluşturulması’ projesi TÜBİTAK 1002 Programı kapsamında desteklenmeye hak kazandı. Atatürk Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi’ne ait Ata Botanik Bahçesi’nde uygulanacak projeyle yağmur suları bir depoda toplanarak, oluşturulacak bahçelerin sulanmasına kullanılacak. Projeyle iklim değişikliğiyle birlikte yaşanan yağış azlığı sebebiyle şebeke suyunun tarımsal sulamada kullanımının da önüne geçilmesi hedefleniyor.

ÇOK CİDDİ SU MİKTARI TARIMSAL SULAMADA KULLANILIYOR

Ata Botanik Bahçesi içindeki binanın çatısına kuracakları sistemle yağan yağmurun depolanacağını belirten Doç. Dr. Aslıhan Esringü, kurulacak sistemin bahçelerin sulanmasında kullanılacağını kaydetti. Park ve bahçe sulamalarında şebeke sularının kullanıldığına dikkat çeken Doç. Dr. Esringü, "Yağmur suyu kesinlikle boşa akmayacak, düşen her damlayı değerlendirmeyi düşünüyoruz. Park ve bahçe alanlarında ciddi anlamda temiz su kaynakları tüketilmekte. Yeryüzünde baktığınız zaman suyun yüzde 97,5 deniz ve okyanus suları, yüzde 2,5'luk kısmı temiz su kaynaklarından oluşmaktadır. Bu da çok az bir oran. Bu yüzde 2,5'luk oranın da yüzde 69'u tarımsal alanlarda kullanılıyor. Çok ciddi miktarda suyu tarımsal alanlarda ve park ve bahçelerde kullanarak tüketiyoruz. Su kaynaklarının tasarrufu açısından baktığımızda yağmur hasadı önem arz etmekte" dedi.

Yağmur hasadı yönteminin yağmur suyunu kullanılabilir su haline getirmek olduğunu ifade eden Doç. Dr. Esringü, “Biz de yağmur suyunu sulama konusunda kullanılabilir hale getirmek için bir sistem tasarımı yaptık. Bu sistem tasarımıyla özellikle peyzaj alanlarında yağmur suyunun kullanılarak peyzaj mimarlığı uygulamalarında bitki yetiştireceğiz. Biz bitki alanlarında suyun kullanılarak ekstradan herhangi bir depo suyu ve şebeke suyu kullanmadan kendi kendine yeşil alan olarak kalabilmesi için bir kurgumuz var. Bu projeyi gerçekleştirdiğimiz zaman projemiz hem Erzurum için hem de Doğu Anadolu Bölgesi için model ve örnek bir proje olacak. Bundan sonra da bütün yararlanıcılarının yani belediyelerin ve bu konuyla ilgili çalışan bütün kesimlerin faydalanacağı bir sonuç elde etmiş olacağız" diye konuştu.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE UYGUN BİR ÇALIŞMA

Projede araştırmacı olarak da görev alan Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Süleyman Toy tüm dünyada iklim değişikliğinin artık kendini çok belirgin bir şekilde göstermeye başladığını vurgulayarak şunları söyledi:

“Ülkemizde, özellikle Doğu Anadolu Bölgesi ve Erzurum'da bunu çok şiddetli derecede hissetmeye başladık. Şöyle ki; geçen yıla göre 2021 yılı içerisinde özellikle yağmur ve kar yağışı açısından maalesef kurak bir dönem geçiriyoruz. Yağışlarda aylık ortalamalarda yüzde 70- 75’lere varan oranlarda bir azalma mevcut ve bu durumun gelecek yıllarda da devam etmesi alışmamız gereken bir durum. Çünkü yağış rejimlerinde ve yağış miktarlarında ciddi dalgalanmalar bekleniyor. Bu konuda bizim mevcut projemizin artık iklim değişikliğine uyum konusunda tüm dünyada kabul edilen bir uygulama olduğunu biliyoruz. Böyle bir projenin Erzurum ve Doğu Anadolu Bölgesi için geç kalınmış bir proje olduğunu da düşünüyoruz. Projenin sonuçlarının özellikle bölgesel ve yerel anlamda peyzaj uygulamaları yapan kurum, kuruluş ve hatta kişilere çok önemli katkılar sağlayacağını düşünüyoruz."

Salih TEKİN/ERZURUM, (DHA)