20 tonluk lahit için hukuk savaşı

Mücadelenin yılbaşı gibi sonuçlandırılarak lahdin Antalya'ya dönmesi bekleniyor.

İsviçre'nin Cenevre Gümrüğü'nde bir gencin ihbarıyla savcılık ve polis tarafından yapılan incelemede, Perge'den 2001'de kaçırıldığı sanılan 20 tonluk bir lahit ele geçirildi. Üzerinde Herkül'e (Herakles) ait 12 figürün bulunduğu lahdin Cenevre'deki Phoenix Antik Sanat Galerisi malları arasında gösterilmesine karşın, kaçırılmış olabileceği şüphesi üzerine Türkiye ile temasa geçildi. İsviçre'nin bir savcı görevlendirdiği olaya ilişkin Türkiye de İsviçre'de bir avukat tuttu.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile irtibata geçilmesinin ardından, yaklaşık 1 ay önce İsviçreli savcı ve Türkiye'nin avukatı, Antalya'ya geldi ve Perge Antik Kenti'nde lahitlerin çıkarıldığı yerde inceleme yapıldı. Perge kazılarını yürüten Prof. Dr. İnci Deleman ve Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu'nun da ifadelerine başvurulan inceleme sırasında ekibe, Antalya'dan görevli savcı Osman Şanal eşlik etti.

Perge'deki incelemelerin ardından İsviçreli savcı, Savcı Şanal'ın gözetiminde sorumlu olduğu düşünülen ve başka bir kaçakçılık olayından dolayı Elmalı Cezaevi'nde yatan A.Ç. ile görüştü ve bu kişinin kaçakçılığı doğruladığı belirtildi. İsviçreli savcı, ayrıca daha önce kaçırılan ve Antalya Müzesi'ne geri dönen 'Yorgun Herakles', Brooklyn ve diğer lahitler hakkında da yetkililerden bilgi aldı. Kısa süre sonra da Antalya Cumhuriyet Savcısı Osman Şanal lahit konusunda Cenevre'de incelemelerde bulundu.

İsviçre hükümetinin duyarlı davrandığı paha biçilemez lahit için uluslararası düzeyde hukuki süreç başlatıldı. Türkiye'den Dışişleri Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın yanı sıra, Antalya Cumhuriyet Savcılığı'nca yakından takip edilen olayda, Perge'den kaçırıldığı belirlenen lahdin yeniden Türkiye'ye getirilmesi için yoğun çalışma yürütülüyor. Türk yetkililere göre, Phoenix Antik Sanat Galerisi'ne karşı yürütülen hukuki mücadelenin, yılbaşına kadar veya yılbaşının hemen ardından sonuçlandırılarak, lahdin Antalya'ya geri getirilmesi düşünülüyor.

Antalya'nın Aksu İlçesi sınırlarında bulunan, Pamfilya döneminin başkenti, Helenistik ve Roma dönemlerinin önemli kentlerinden Perge'den 2001 yılında kaçırıldığı belirlenen lahdin üzerinde, Herkül'e (Herakles) ait 12 görevin betimlendiği 12 ayrı figür yer alıyor.

1970'li yıllarda Perge antik kentinden kesilerek kaçırılan Yorgun Herkül heykeli de onlarca yılı alan mücadelenin ardından Antalya Müzesi'ne döndü. Kaçırıldıktan sonra sonra bir kısmı İstanbul-Kumkapı'da bir kamyonda, alt kısmı Prof. Dr. Jale İnan tarafından ABD'deki Paul Getty Müzesi'nde, üst kısmı da gazeteci-yazar Özgen Acar tarafından New York Metropolitan Sanat Müzesi'nde tespit edilen 'Yorgun Herkül', Türkiye'nin yoğun girişimleriyle en son 2011'de üst kısmı ABD'den Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın uçağıyla getirildi. Heykel birleştirilerek Antalya Müzesi'nde sergilenmeye başlandı.

 Mehmet ÇINAR- Teslime TOSUN/ANTALYA, (DHA)