Sebzeye don ve sel zammı

Ön incelemelere göre 20 bin dönüm portakal bahçesi ve 4 bin dönüm serada oluşan zararın ilk faturası patlıcan, biber, kabak ve salatalıkta yüzde 100 zamma neden oldu. Domateste ise yüzde 50'ye yakın artış olurken, önümüzdeki 10 gün içinde portakalın da ciddi oranda artacağı belirtildi. 

Türkiye'de örtüaltı sebze üretiminin merkezi olan Antalya'da geçen hafta yaşanan ve eksi 3'e kadar düşen hava sıcaklığı ve don olayları, hemen ardından gelen şiddetli yağış ve fırtınanın etkisiyle oluşan sel, seralarda ve portakal bahçelerinde büyük zarara yol açtı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü'nün halen devam eden zarar tespit çalışmalarında dün itibariyle 4 bin dönüm sera, 20 bin dönüm portakal bahçesinin zarar gördüğü belirlendi.

12 Ocak Pazartesi gününden itibaren don olaylarıyla birlikte sera ve narenciye bahçelerinde hasar tespit çalışmalarına başladıklarını açıklayan Antalya Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Ahmet Dallı, 14 Ocak Çarşamba günü akşamına kadar yapılan ön tespit çalışmalarında 4 bin dekar sera ile 20 bin dönüm portakal bahçesinde zarar tespiti yapıldığını açıkladı. Zararın ağırlıklı Demre, Kumluca, Kaş ve Finike ilçelerinde olduğunu belirten İl Müdürü Dallı, hasar tespit çalışmalarının önümüzdeki hafta da süreceğini ve ardından da kesin hasar tespitlerinin zarar maliyetiyle birlikte belirleneceğini kaydetti. 

Çalışmaların tamamlanmasıyla birlikte belirlenen rakamların bir miktar daha artmasını öngördüklerini anlatan Ahmet Dallı, portakal bahçelerinde fırtınadan dolayı çok ciddi oranda portakalın döküldüğünü açıkladı. Bugüne kadar 1751 çiftçinin zarar beyanında bulunduğu, bahçe ve seralarında inceleme yapıldığını belirten Dallı, sadece 223'ünün tarım sigortasının olduğunu kaydetti. Tüm çiftçilere 'geçmiş olsun' dileğinde bulunan Dallı, çitçilere mutlaka tarım sigortası yaptırmaları ve sel riski olan bölgelerde sera kurmamaları gerektiği uyarılarında bulundu. 

PORTAKAL ÖNCE DONDU SONRA DÖKÜLDÜ
Don olaylarının yaşandığı geçen hafta narenciye bahçelerinde ağırlıklı olarak portakalın dondan etkilendiğini belirten Antalya Yaş Meyve ve Sebze Komisyoncuları Derneği Başkanı Cüneyt Doğan, ardından ise fırtına nedeniyle ürünlerin döküldüğünü söyledi. Portakal fiyatlarında henüz bir artış olmadığını belirten Doğan, “Önümüzdeki 10-15 gün içinde don ve fırtınanın etkisi fiyatlarına yansır. Dondan etkilenen ve dökülen portakallar ucuza satılır. Ancak zarar görmeyen kaliteli üründe talebe göre ciddi artış olabilir" dedi. 

SEBZEDE YÜZDE 100 ARTIŞ
Aşırı soğukların yaşandığı dönemde seralarda ürünleri don vurduğunu ve ardından gelen selle birlikte büyük zarar oluştuğunu dile getiren Doğan, yüzde 100 oranında biber, patlıcan, salatalık ve kabakta artış olduğunu söyledi. Doğan, “Bu olaylar öncesi kabak 1,5 TL iken şimdi 3- 3,5 TL'ye, patlıcan 1,8- 2 TL iken 4 TL'ye, biber 2 TL iken 4 TL'ye, salatalık 1,5 TL iken 2,8 TL'ye yükseldi" dedi.

Antalya Toptancı Hali'ne ürün girişinin azaldığına da dikkati çeken Doğan, “Don olayları sırasında seralarda geceleri üreticiler soba yakıyordu ve gündüzde uyudukları için ürün toplanamıyordu. Ardından gelen selden sonra ürün girişi iyice azaldı" diye konuştu.

Cüneyt Doğan sofraların vazgeçilmezi ve en çok tüketilen sebze türü olan domatesin ise diğerlerine oranla daha az etkilendiğini, don ve selden zarar görmeyen ürünün kilo fiyatının yüzde 50 artarak 2 TL'ye yükseldiğini açıkladı.

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)